En hoe staat het met de geodetische studenten, die toch ook vrij
veel rechtsonderwijs te verwerken krijgen Er ontbreekt blijkbaar
aan dat onderwijs nog wel iets, want tot mijn schrik kwam ik enkele
weken geleden van hun zijde de bewering tegen, dat het recht geen
maatschappijwetenschap zou zijn, zulks in tegenstelling tot sociolo
gie, psychologie en filosofie. Wat verstaat men eigenlijk onder de
maatschappij, als het geheel van maatschappelijke normen, dat
recht heet, daarmee niets meer heeft uit te staan
Intussen ga ik er nog maar van uit, dat de maatschappij eenvoudig
is de alledaagse samenleving van alledaagse mensen. Wat zijn nu de
meest spectaculaire ontwikkelingen in die samenleving, voorzover
voor kadaster en landmeetkunde van belang zijnde Wel ik meen dat
die ontwikkelingen zowel op de stadsinrichting als op de landinrich
ting betrekking hebben. Om maar met de landinrichting te beginnen,
wij beleven daarin momenteel de interessante ontwikkeling, dat ruil
verkaveling voor urbane landelijke gebieden niet de juiste vorm van
landinrichting wordt geacht, zodat gezocht wordt naar een nieuwe
verkavelingsvorm, hetzij als combinatie van onteigening en ruil
verkaveling, hetzij als tussenvorm daarvan De lex specialis voor
Midden-Delfland, aan de voorbereiding waarvan ook vertegenwoor
digers van de kadastrale ruilverkavelingsdienst medewerken, kan
dienen als proefobject voor een meer algemene verkavelingswet
geving voor urbane landelijke gebieden. Duidelijk is dat, wat er uit
eindelijk ook uit de bus komt, in ieder geval de medewerking van
het kadaster ook bij de uitvoering van deze wetgeving niet gemist
zal kunnen worden.
Wat de stadsinrichting betreft, ook te dien aanzien staan wij
momenteel op een belangrijk kruispunt van wegen, doordat het
accent in de toekomst steeds meer zal verschuiven van de stads
uitbreiding naar de stadsvernieuwing. Die vernieuwing kan het
karakter dragen van een sanering, d.i. een verbetering van een be
bouwde kom of gedeelte daarvan uit een oogpunt van volkshuis
vesting, danwel van een reconstructie, d.i. een verbetering van de
stedebouwkundige structuur van een bebouwde kom of gedeelte
daarvan 2). De problemen rond de stadsvernieuwing zijn in zoverre
nieuw, dat ons land nog nooit eerder op zo grote schaal daarmee is
geconfronteerd, zulks in tegenstelling tot ons omringende landen die
meer ervaring hebben opgedaan met de wederopbouw van door oor
log verwoeste steden. Een verschil met die wederopbouw is welis
waar, dat het gemakkelijker is vanaf puinhopen tot vernieuwing
over te gaan dan vanuit krotten waarin toch altijd nog wordt ge
woond en gewerkt. Niettemin zullen wij van het buitenland toch
12
x) Zie daarover het Rapport van de Werkgroep Balans Ruilverkavelings-
wet, p. 323-326, de bespreking daarvan in T.v.K. en L. 1969, p. 83-84, en mijn
artikelen over de stedelijke her- en ruilverkaveling in Bouwrecht 1969, p.
410-413, speciaal p. 412 en p. 573-577. speciaal p. 577.
2) Vgl. art. 1 Besluit bijdragen reconstructie- en saneringsplannen d.d. 26
februari 1969, Stb. 87.
