29
is het voorts ook grondslag voor het stemrecht in waterschappen
terwijl dezen evenals de gemeenten beschikken over eigen leggers
en plans die door het kadaster worden bijgehouden Over de
toegankelijkstelling van de openbare registers en de rechtstreekse
informatieverstrekking aan het pubhek spraken wij hiervóór
onder 2 al uitvoerig. Van algemene bekendheid is de betekenis van
het kadaster in grensprocessen en vooral bij minnelijke grens-
vaststellingen. Over de kadastrale grondslag van ruilverkavelingen
en onteigeningen is in verband met de desbetreffende wetten al
gesproken. Die van de ruimtelijke ordening is, behalve in het
Besluit op de Ruimtelijke Ordening (zie bijv. expliciet artt. 11 en 12),
geregeld in allerlei bijzondere wetten als de Monumentenwet en de
Natuurbeschermingswet. Eigenlijk kan men wel zeggen, dat de
overheid m.b.t. de grond nauwelijks een stap kan verzetten zonder
op de kadastrale wandelstok te steunen 2).
Afzonderlijke vermelding krijgen de onder 9 en 10 genoemde
doeleinden, welke eigenlijk die naam niet verdienen, omdat zij
meer zijdelings door het kadaster worden gediend, maar die toch
wel zo belangrijk zijn dat zij ook hier even de aandacht mogen
hebben. De rechtsbescherming van het individu kan met behulp van
het kadaster vooral worden gediend door persoonlijke kennisgevin
gen van voorgenomen overheidsplannen en -maatregelen. De
Ruilverkavelingswet, de Monumentenwet en de Natuurbescher
mingswet hebben hierin voorzien, de Onteigeningswet en de Wet
op de Ruimtelijke Ordening helaas niet3).
De vernieuwing van zakelijke rechten op de grond is uiteraard
helemaal geen doel op zichzelf, maar toch is zij, gezien de titel-
zuiverende werking van markenverdeling, ruilverkaveling, ont
eigening en krachtens het Ontwerp Kadasterwet ook ver
nieuwing van het kadaster, zo nauw daarmee verbonden, dat ik
haar bijzondere betekenis voor de rechtszekerheid opnieuw wil
releveren 4).
Bovenstaande opsomming moge een ietwat pralende indruk
maken, zij was helaas nodig om de dwaasheid van de bewering, dat
wij nog altijd een zuiver fiscaal kadaster zouden (moeten) hebben,
duidelijk in het licht te stellen. Sinds jaar en dag wordt het, in
volkomen overeenstemming met de wetgeving, bijgehouden als
een eigendomskadaster, wat het dan ook is. Dit wil intussen niet
zeggen, dat niet grote behoefte zou bestaan aan vernieuwing van
de wettelijke grondslag van het kadaster in de vorm van een
9 In 1965 werden ongeveer een miljoen percelen bijgewerkt in gemeente
en waterschapsleggers.
2) Zie bijv. ook nog het Voorontwerp van Wet Voorkeursrecht Gemeenten,
gepubliceerd in de Pacht 27e jrg. (1967), no 3,/4, p. 61-85.
3) Zie over laatstgenoemde wet Witvliet in T.v.K. en L. 1959, p. 170 e.v.;
Van Poelje in T.v.K. en L. 1961, p. 81 e.v.; De Haan in T. v. K. en L. 1963,
p. 394 en Polak in T.v.K. en L. 1965, p. 252.
4) Zie ook reeds T.v.K. en L. 1965, p. 230 en 231.