135
veranderen. Basis voor een sollicitatie mag dit dus eigenlijk niet
vormen.
Andere leerstukken uit de bedrijfspsychologie
Er zijn nog tal van andere leerstukken uit de bedrijfspsychologie
en sociologie waar de geodetisch ingenieur mede te maken kan
krijgen. Ik noem hiervan in het kort:
a. „One way" of „two way" communicatie, mondelinge en schrif
telijke communicatie (het psychologisch opstellen van een
mededeling aan het personeel)
b. het overleg in het algemeen en daarbij de gesprekstechniek. De
werkelijke dialoog eist een wisselende actieve en passieve rol in
het gesprek, een voorbereiding op de uitgangssituatie, een
beoordeling van de gesprekspartner, het bepalen van argu
menten en het berekenen van tegenargumenten, het bepalen
of ondergaan van de sfeer (4). Het voeren van een goed gesprek
is een kunst, waarbij men zich kritisch tegenover zichzelf moet
opstellen en zijn gesprekspartner in zijn eigen persoonlijkheid
moet benaderen.
W. F. Hermans noemde in een t.v.-interview twee eigenschap
pen in de mensen bij uitstek onsympathiek:
a) hun onbetrouwbaarheid („ik ben te naief")
b) hun eigen dunk („hun opvatting is altijd het beste").
Hoe kan men anders verwachten van een overigens groot
schrijver, die één van zijn boeken noemt ,,ik heb altijd gelijk"
Op psychologische werkingen zoals het projectie mechanisme,
dient men altijd verdacht te zijn.
Wellicht is daarom ook Prof. Daniëls van mening (zie Univer
siteit en Hogeschool 1962, nr. 6), dat aan de studie van bedrijfs
kundige vakken een algemene inleiding in de psychologische
en sociologische begrippen moet voorafgaan.
c. Kleur en klank in het bedrijf om de werkomgeving te verbeteren.
Muziek is in sommige gevallen reeds ingevoerd op landmeet
kundige tekenzalen.
d. Onge vals vat baarheid, relatie ongevallen en vermoeidheid, be
strijding van ongevallen, vermoeidheid en rustpauzen, absenteïs
me, verloop van personeel, etc. zijn leerstukken, waar naar
mijn mening de geodetisch ingenieur in moet kunnen mede
denken.
e. Als laatste facet wil ik nog noemen de aanpassing van de machine
aan de mens, de ergonomie, die bij de aanschaf van instrumen
tarium, tekenstoelen- en tafels, van belang kan zijn.
Slot
De voorgaande opsomming was om in juridische termen te
blijven geen limitatieve, maar een enunciatieve. Er zijn nog meer
gebieden uit de maatschappij-wetenschappen die rechtstreeks of
