214
met de schulden van de vervreemder was het mogelijk in het laatst
van de 18e eeuw het goed op de volgende wijze van hypotheek te
zuiveren. De akte van vervreemding werd ter griffie overgelegd en
een uittreksel in de rechtszaal aangeplakt. Gedurende twee maanden
konden nu de schuldeisers hun hypotheken bij een daartoe aan
gestelde hypotheekbewaarder doen inschrijven. Daarna ontving de
koper uit handen van deze functionaris een „brief van ratificatie
De later opkomende schuldeisers verloren hun recht van executie.
Ten behoeve van de schatkist werden rechten van in- en over
schrijving geheven. Wettelijk werd deze prodedure vastgelegd in de
Franse wet van n-3-1799 (Ventöse wet). Deze wet werd in 1811 in ons
land van kracht en de Bewaringen van de hypotheken waren geboren.
De periode van 1812 tot 1 oktober 1838.
Een verplichting tot overschrijving kwam af op 3 januari 1824
en later in de vóór-registratie wet van 16 juni 1832. Alles om de
staat aan in- en overschrijvingsgelden te helpen.
De periode van 1838 tot heden
Het samen optrekken en het onder één dak brengen van de
Bewaringen van de hypotheken en die van het kadaster op 1 apiil
1839 wordt tot op heden de toenmalige overheid niet in dank af
genomen. De juridische verwarring ontstond doordat men de fiscale
registratuur niet altijd wist te scheiden of beter gezegd te onder
scheiden van de juridische functie van de openbare registers.
Wat de definitieve inhoud wordt van het nieuwe B.W. t.a.v. de
rechten op de registergoederen is uiteraard niet bekend. Wel kan
worden gesteld dat men zo mogelijk uitputtend de rechten op
onroerende objecten in de openbare registers moet kunnen vinden.
Derden te goeder trouw die op de registers afgaan moeten worden
beschermd. Gesteld kan worden, dat zij die naarstig de openbare
registers raadplegen rechtsbescherming zullen vinden. Het blijft
voorshands een negatief stelsel, doch met een sterk positieve inslag.
Het belang van de openbare registers zal na invoering van Boek 3
van het nieuwe B.W. beduidend toenemen.
3. De gewenste ontwikkeling
Na een beknopt historisch overzicht ligt het voor de hand ook
een bescheiden mening weer te geven omtrent de toekomstige
ontwikkeling. Als lid van een studie-commissie betreffende de
automatisering richt ik hierbij vooral het oog op de administratief-
technische zijde van de zaak. Rekening houdend met de eisen
waaraan de Hypotheekkantoren straks volledig moeten kunnen
voldoen. Deze eisen zullen zowel op het juridische als het fiscale
vlak liggen. Dit laatste zal dan inzonderheid betrekking hebben
op het nieuwe gemeentelijke belastinggebied.
M.i. kan men de toekomstige behoefte alleen correct peilen in
dien men de historische ontwikkeling kent. De grondbelasting eens