64
Het komt mij onnoodig voor, thans nog verder in te gaan
op de vergelijkingen, die in de „beschouwingen" gemaakt zijn
met andere stelsels, omdat hierbij elk kadastraal begrip zoek is.
Ik meen echter toch de bewering, als zou hier in Indië het eigen
domskadaster de kaart uit geisoleerde metingen opbouwen, te
moeten tegenspreken, omdat zulks in strijd met de waarheid en
wetenschap is en wellicht is toe te schrijven aan onbekendheid
met de kadastrale techniek. Wat zoo mogelijk uit practische
overwegingen als uitzondering wel eens toegepast is of wordt,
mag niet beschouwd worden regel te zijn en bovendien dient
men dan nog het doel en het gewicht van die kaart te kennen.
Het verkondigen van meeningen door niet- landmeetkundigen,
over de meerdere of mindere deugdelijkheid van een kadaster,
als zoodanig staat in waarde en beteekenis gelijk met het vast
stellen van den graad van deugdelijkheid van bruggen naar
uitwendig aangebrachte versierselen.
Moeten we hier voor den Inlander dit is een vraag
met eene rechtsinzetting genoegen nemen, die minderwaardig
is aan het Europeesche? Dienen we hier niet, omdat we staan
voor eene nieuwe instelling, onzen blik naar elders te slaan,
Cpdat we kunnen overnemen, hetgeen daar met zooveel strijd
is bevochten en waarvan de resultaten niet alleen de uitvoerbaar
heid, maar ook de deugdelijkheid hebben bewezen? Hiervoor
hebben we ons niet ver, zelfs niet buiten Indië te verplaatsen.
Het stelsel te Riouw, waaraan maar een paar woorden ten beste
zijn gegeven, dit stelsel heb ik ook in Deli aangetroffen, is voor
Indië het stelsel der toekomst, in min of meer gewijzigden vorm
het Torrensstelsel. (Zie slot Een Inlandsch kadaster).
De „Balische Soebakregisters" wordt beweerd een kadaster
in den dop te zijn. We zijn niet bekend met de daar heerschende
toestanden en evenmin vernemen we uit het verhandelde, waar
aan die gunstige beoordeeling is toe te schrijven. Het feit, dat
de grondslag van de boekhouding op naam is, in plaats van
op het perceel, eene zuivere administratieve aangelegenheid,
wordt afgekeurd, doch dit subjectief oordeel is aanvechtbaar.
