141
op Westerschen grondslag is echter nu eenmaal ongeschikt
voor het opnemen en registreeren der bouwgronden van de
weinig kapitaalkrachtige bevolking hier te lande; en het is
juist de groote verdienste van den Topografischen dienst
geweest (zoowel in 1906 als ook nu weer) dat hij zich aan
het enge keurslijf van theoretische, streng kadastrale
eischen wist te ontwringen, en daardoor, ja daardoor alleen
eene zeer betrouwbare landrentekaarteering op Java
mogelijk heeft gemaakt.
Want voor zooveel tonnen als het kadaster millioenen
noodig had, leverde de Topografische dienst een landrente
kaarteering, waarvan de technische uitvoering zeer zeker
niet voor die van den kadastralen behoeft onder te doen. 1)
Ziet, we hebben hier nil eindelijk eens een bestuursmaat
regel waarvan de bevolking zelve om verdere detailleering in de
uitvoering vraagt. De bevolking heeft nu eene kleine twintig
jaar lang de gelegenheid gehad om de vlotte wijze van
werken van den landrente-topograaf waar te nemen, om te
zien hoe ernstig en met welke regelmaat het meetwerk en
de kaart door de verantwoordelijke chefs in het terrein
worden gecontroleerd, hoe volkomen de meting de werkelijke
oppervlakte weergeeft. En het is dan ook niet te verwonderen,
Op blz. 42, 43 en 44 geeft de heer Raeven eenige
beschouwingen ten beste over de te stellen „eischen van
nauwkeurigheid aan de liggerbladen" en over „mooie kaartjes",
die „misleidend" kunnen welrken op den oppervlakkigen beoor-
deelaar en het maakt den indruk, dat de heer R. niet overtuigd
is van de absolute betrouwbaarheid der landrente-liggers van den
Topografischen dienst. Als deze twijfel werkelijk bij den' heer R.
bestaat, dan zouden wij hem aanraden om met een stel copieën
liggerbladen van kadaster en Topografischen dienst (b.v. van de
Preanger, waar volgens den kadastralen dienst zelve het beste
landrentewerk door hem indertijd geleverd werd), het terrein in te
trekken en de nauwkeurigheid der bladen aan de werkelijkheid te
toetsen. Wij zijn er van overtuigd, dat de hear R. dan volkomen
genezen van zijn twijfel zal terugkeeren. J.L.
