16
omgezet in een vaste hypotheek met lager rente-type. Ook
ontijdige aflossingen bij verkoop enz. leveren voor,de hypo
theekbanken niet te versmaden voordeden op.
Ik meen met deze korte uiteenzetting te künnen volstaan,
om zich eenig begrip van het wezen der hypotheekbanken te
kunnen vormen, daarbij buiten beschouwing latende, de
verschillende systemen, die door verschillende banken in
Nederland gevolgd worden. Uit het voorgaande zal het wel
duidelijk zijn, dat een hypotheekbank zonder pandbrieven
een ondenkbaar iets is en in Indië, wegens de exploitatiekos
ten, geen voldoende winsten zou afwerpen. Hypotheekbanken
zullen des te winstgevender kunnen werken, naarmate het
maatschappelijk kapitaal klein en het aantal uitgegeven pand
brieven groot is. Wanneer een hypotheekbank goed beheerd
wordt dan zijn de pandbrieven een goede geldbelegging en
het bedrijf kan onder deskundige leiding zeer winstgevend
worden en een zegen zijn voor de volkshuisvesting.
De oprichting van gemeentelijke hypotheekbanken is tot
heden^ een groot fiasco geweestde oprichting eener hypo
theekbank werkende over geheel Indië, waarbij de gemeenten
zich garant zouden stellen voor de in haar ressort geplaatste
gelden, is evenmin geslaagd en de particuliere hypotheek
banken hebben een kwijnend bestaan uit gebrek aan
exploitatiekapitaal. Bij de oplossing van het woningvraag
stuk hier in Indië, opgedragen aan den hoofdingenieur De
Mooy van G. B., zal, nu wij langzamerhand terugkeeren tot
normale toestanden, het grondcrediet en de grondpolitiek
een der voornaamste factoren gaan uitmaken.
Het is een chronisch verschijnsel, dat tekort aan beschik
bare gelden ter voorziening in de volkshuisvesting en toch
zou door onderlinge samenwerking der banken op dit gebied
iets grootsch te scheppen zijn. Het is mij niet bekend of
getracht is een hypotheekbank op te richten door een con
sortium der banken onderling, de eenige manier waarop
kans van slagen is hier in Indië, aldus schreef ik 1211923.