103
DE WATERPASSING VAN BATAVIA.
Ten behoeve van den dienst der Gemeentewerken
van Batavia, werd aan de triangulatie een water
passing verbonden, om de hoogte vain de kadaster
pilaren ten opzichte van het waterpasnulvlak te
bepalen. Hoewel waterpassen niet tot de dagelijksche
werkzaamheden van den landmeter van het kadaster
behoort, lijkt het mij toch niet ondienstig in ons tijd
schrift een overzicht te geven van de werkwijze en de
bereikte resultaten bij de waterpassing van Batavia.
Het waterpasnulvlak is hetzelfde, als dat, gebezigd
door den Top. Dienst bij de nauwkeurigheidswater
passing van Java, namelijk het bovenvlak van de
rechthoekige koperen bout in de kademuur bij de zelf-
registreerende peilschaal te Tandjong Priok. Voor de
aansluiting werd gebruik gemaakt van de waterpas-
merken van den Top. Dienst, die over de heele stad
verspreid zijn. Verschillende vaste punten van den
T/D waren echter wegens verzakking onbruikbaar,
waarop ik nog nader terugkom.
De primaire waterpassing bevat de K. P. s langs de
meeste hoofdwegen van Batavia, Weltevreden en
Meester Cornelis en is in 5 groepen vereffend. Aan de
primaire punten werden groepsgewijze de secundaire
K. P. s aangesloten. In verband met onvoorziene ver
zakking, wegverbreeding, verplaatsing bleek een twee
de meting noodzakelijk te zijn. Uit de verschillen
tusschen eerste en tweede meting zijn misschien glo
bale conclusies te trekken aangaande de stabiliteit van
verschillende wegen. Betrouwbare gegevens betreffende
de beweging van de bodem levert de meting vanzelf
sprekend niet op, omdat daarvoor de waterpassing
niet nauwkeurig genoeg is.
WERKWIJZE.
De meting geschiedt met het waterpasinstrument
