38
loopige controle H X A c. Met het zoo ver-
(A h)
kregen azimuth P, van de lijn bepaalt men het gemiddelde
zonsazimuth voor de volgende serie metingen door:
Waar bij I, 1/2 d' positief, bij IV negatief gerekend moet
worden en in beide gevallen ten naaste bij aan elkander
gelijk zijn, heeft men hier dus geen rekening te houden
met de herleiding op zons-middelpunt.
De fouten, die door bovenbedoelde controle-formule
naar voren komen, zijn:
A. in den tijd;
Kleine fouten in de tijdsaflezing mogen van weinig
belang zijn; die van één minuut zijn gemakkelijk te her
stellen, daar 1 tijdminuut overeenkomt met 15 hoogte
minuten. Opgemerkt zij, dat deze laatste vergissing veelal
gemaakt wordt bij een stand van de secundewijzer on
geveer op 60, daar bij de meeste uurwerken een
overeenstemming tusschen minuut- en secundewijzer
moeilijk te bewerkstelligen is. Daarbij komt nog, dat
gewoonlijk de koelie de secunden aftelt en de mantri
daarna de minuten en het uur afleest.
B. in de hoogte
Fouten van een of meer graden vallen dadelijk op.
Fouten ter waarde van een randdeel d.i. voor de verti
cale rand 20' komen niet zelden voor.
In gevallen de theodoliet tevens ingericht is voor af
stand-meter kan zulks aanleiding geven tot een fout,
doordat het zonsbeeld in aanraking wordt gebracht met
een der afstandsdraden. De waarde van een hoek tusschen
middendraad en een afstandsdraad in de meeste ge
vallen te stellen op 1/200 p is 17 a 18 minuten;
dus deze fout is lastig te onderscheiden van een tijdfout
van 1 minuut of van bovenbedoelde 20' fout.
P Afl. (Punt Zon)j -i- Afl. (Punt Zon) iy
gem -
