88
tijden nog mogelijk, rekenen op zekere vaste jaarlijk
sehe inkomsten, die meer ten goede komen aan het
landschap dan een uitkeering in eens.
De canon vervult bij de waardeering der gronden
een betrekkelijk ondergeschikte plaats. Hij verhoogt
de kostprijs der producten en is een bijkomstige factor,
die met de grondwaarde feitelijk evenveel te maken
heeft als arbeidsloonen. Vandaar dat men voor de
waardeering van woeste gronden niet alleen uit mag
gaan van de canon, die in die streken betaald moet
worden. Wel kan de canon gekapitaliseerd opgegeven
worden, doch direct met grondwaarde heeft hij niets te
maken. B.v. een erfpachtsperceel groot 8000 ha met
een canon van 3.per ha 's jaars, moet per jaar
9000.aan canon op zijn exploitatie in rekening
brengen. Stel, dat het geld tegen 10% kan worden
uitgeleend, zoo is een kapitaal van 90.000.noodig
om de jaarlijksche canon van de rente te kunnen be
talen.
Toch zal men een verschillende waardeering in
canon kunnen aantreffen. Op Java b.v. een canon van
5.per bouw, in Asahan (Sumatra's Oostkust) van
3.per ha. Wat is de reden hiervan. Vermoedelijk
vindt dit zijn oorzaak in de mindere bodemgeschiktheid
tengevolge van onvoldoende afwatering, terwijl ook
zeker zal meespreken het aanbod van arbeidskrachten.
In elk geval zal men dus een hoogere canon kunnen
vragen ter plaatse waar de andere factoren, die de
kostprijs der producten mede bepalen, minder krachtig
werken.
Een andere motiveering dat canon met grondwaarde
weinig te maken heeft is de volgende. Voor een bepaalde
streek is de canon uniform en houdt dus (behoudens
bizondere gevallen) geen rekening met gunstiger ligging
noch vruchtbaarheid van den bodem.
