Ill
Bij de tot nu toe gebruikelijke wijze van vierkants
worteltrekking met de rekenmachine wordt, zooals be
kend is, gebruik gemaakt van de eigenschap, dat de
som der eerste n oneven getallen gelijk n2 is. Deze me
thode is omslachtig en op machines met toetsen-instel-
werk als de „Facit" T (zie dit tijdschrift jg. 1933, blz.
98-102) practisch onuitvoerbaar.
Hier moge daarom een beschrijving worden gegeven
van een nieuw door Dr. Kerl in de „Allgemeine Ver-
messungsnachrichten'' 1933, blz. 58 ontwikkelde metho
de, welke niet alleen veel handiger is dan de oude ma
nier, doch zonder eenig bezwaar ook op een toësenma-
chine kan worden toegepast.
De methode bestaat in het vinden van steeds scher
per benaderingen ivan de gezochte wortel en baseert
zich op de stelling, dat het meetkundig gemiddelde van
twee ongeveer gelijke getallen bij benadering gelijk is
aan het rekenkundig gemiddelde. Moet van het getal g"-
de wortel g worden berekend, dan neemt men uit het
hoofd een getal a0 ongeveer gelijk aan g en bepaalt met
K2
de machine h0 (onze notaties wijken af van die
van Dr. Kerl) Daarna berekent men uit het hoofd
0 - en met de machine 'hx op dezelfde wijze
2 a,
Voorbeeld. Moet de vierkantswortel uit 11145.7893
worden getrokken, dan wordt a0 geschat op 105.0
KORTE MEDEDEELING.
Worteltrekken met de rekenmachine.
an
cl I p- 2
cl 4- h ff
a2 en h2 etc.
2 a2
Een directemethode is op de normale machine niet mogelijk;
hierover zie men eenige opmerkingen in een artikel van Riihle: Koor-
dinatengeometrie auf der Sprossenradmaschine", Z. f. V. 1933, blz.
433 439.
