9 maanden vroeger was trouwens ook al van confiscatie inplaats van verbeurte gesproken. Bij die overgang van leen op eigendom zou men nu kunnen vragen of de registratie door schepenen alleen overbleef als een administratief nuttige gewoonte. In de bespreking van de aanhef der resolutie van 1778 heb ik al algemener redenen geciteerd. Die voor de keuze van schepenen vond ik in een resolutie van 23/5 1709, maar de grondslag daarvan was zeker al ouder. Schepenen hadden de Regering gevraagd wat ze moesten doen in gevallen dat de bewijzen voor de overgang zwak leken, zij kregen ten antwoord: „op de tweede vraag rakende de besitters die alleenlijk hare regt om daar ab intestato te succederen met verclaringen van Chinese of inlanders van geringe conditie tragten te bewijzen is verstaan, dewijl wanneer daarvan questie voorvalt haar Eerwaardens bevoegt als regters te desmeieren dier- halven, wanneer der geen parthye advers is haar Eer waardens te qualificeeren zonder haar selven juyst niet al te strict om eenige subtiliteyten van regten te binden om alsdan daarop maar voort te vaare tot het verleenen van brieven van overschrijvingen En omdat de overschrijving „voor den geregte" geschied was, kreeg men „brieven van eigendom". Dit moge nu een juridisch strijdpunt zijn tussen de voorstanders van 't Hollandse en die van het Indische stelsel, het publiek is er overal van overtuigd dat die plechtige en dure acten eigendoms bewijzen zijn. Het is wel geen toeval dat de Hoge Regering, die hier zoveel meer midden in het zakenleven stond, bij het uitwerken van de wettelijke regelingen aan zulke opvattingen zo vlot aansluiting vond: voor alles realiteit zocht en „subtili teyten" opzij schoof. Had ze niet het leenstelsel, als het ware ter vereenvoudiging, onnut verklaard in een kolonie Men krijgt de indruk dat de vraag van schepenen niet in te beste aarde viel bij Joan van Hoorn en zijn Raden als van Riebeeck, van Swoll, Zwaardecroon en Chastelein. De kern van hun t antwoord ligt in de woorden „en alsdan daarop maar voort

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor het Kadaster in Ned.-Indië | 1936 | | pagina 11