65
GROND VOOR DEN NEDERLANDER
door
Mr, S. Jaarsma. Soerabaja 1936.
Voor ons ligt de nieuwe brochure van MrS. Jaarsma,
op grondrechtgebied een goede bekende als schrijver van
„Rechten op grond in Nederlandsch-Indië 1923", geboren
als een reactie op het rapport der Commissie Spit*
De Landmeter van het Kadaster komt dagelijks in contact
met de grondrechten en hunne grenzen, zoodat met een
summiere bespreking in ons tijdschrift niet kan worden
volstaan, vooral daar van kadastrale zijde geen adviezen
omtrent de thans hangende kwestie zijn verstrekt.
Het boek is verdeeld in 5 hoofdstukken t.w. vervreemdings
verbod, rechten op den grond, kadaster, grondrechten, sol
justitiae illustra nos.
Het vervreemdingsverbod geldt alleen in het rechtstreeks-
en niet in het zelfbestuurs gebied. Wij moeten hierbij op
merken, dat in de zelfbestuurde landschappen en de Oost
kust van Sumatra, waar het grantstelsel werkt, door de
invoering van sultansgrants en controleursgrants ongeveer
dezelfde toestand is geschapen.
Schrijver is tegenstander van het vervreemdingsverbod
om de practische en historische onhoudbaarheid en de on
billijke werking.
Het door de Commissie Spit ingenomen standpunt tegen
intrekking van het vervreemdingsverbod om adatrechterlijke,
economische en staatkundige redenen wordt door Jaarsma
bestreden.
Op het jongstleden te Batavia gehouden juristencongres
is duidelijk gebleken, dat zeer verschillende standpunten
ten opzichte hiervan worden ingenomen, waarbij uiteraard
deze kwestie uit een zuiver rechtskundig oogpunt is bekeken.
Bezien we deze aangelegenheid uit een staatkundig en
maatschappelijk oogpunt, dan dient opgemerkt te worden,
dat inderdaad bij een voortschrijdende ontwikkeling van