67
Indien voor elke groep van desa's (gecombineerd naar
grootte en aantal rechten) een onder deskundige supervisie
werkende Inlandsche opnemer beschikbaar was, zou een
groote stap in de goede richting gedaan kunnen worden.
Onze gedachten gaan hierbij naar het nabij gelegen Fransche
,,protectorat du Tonkin", waar onder directe leiding van
den Kadastralen Dienst met behulp van 6000 door dezen
dienst opgeleide Inlandsche opnemers in de jaren 1926 tot
1930 zijn opgemeten ongeveer 14 millioen perceelen, ver
spreid over 7600 dorpen. (Zie Monographie Générale
du Cadastre en Indochine par E. Reny, Ingenieur-Géomètre
et chef du service du Cadastre au Tonkin).
Vanzelfsprekend was voor de goedkoope gronden een
andere maatstaf van nauwkeurigheid aangelegd dan voor de
duurdere gronden, gelegen in de bebouwde kommen van
steden en nederzettingen, welke laatste gronden speciaal
door den dienst van het Kadaster gemeten zijn. Een bestu
deering ter plaatse van de aldaar gevolgde werkwijzen zou
voor Indië verrassende resultaten kunnen opleveren.
We kunnen het aantal grondbezitters volgens bekomen
mondelinge inlichtingen van deskundige zijde voor Java
stellen op 7 millioen, met een aantal perceelen van 22 millioen,
waaruit in verband met het bovenstaande de gevolgtrekking
mag worden getrokken dat de oplossing geen utopie is.
Weer lezen we in dit hoofdstuk van lijdensgeschiedenissen,
proeven welke mislukt zijn, van registratie en metingen
der landrente, welke voor rechtszekerheid en grondcrediet
niet zijn te gebruiken; we lezen van reeds voor de daad
werkelijke bemoeiing van de Nederlanders met bestuur en
wetgeving bestaande inheemsche grondadministraties, waar
door het bestaan eener behoefte van Inlandsche zijde, niet
meer als vraagstuk te behandelen is (Bali, Minahasa). We
lezen verder van den Sultan Soleiman van Lingga, die
1880 een goed Kadaster invoerde in zijn gebied (het Torrens
stelsel, dat eveneens in het gewest Oostkust van Sumatra
leeft en helaas wat betreft de controleurs-grants en Deli Mij.
