155
zou het de verponding geweest zijn, die de Regeering ge
noopt had maatregelen t.a.v. het Kadaster te nemen. Even
wel geeft de instrutie van 1837, die meer richtlijnen inhoudt
voor een eigendoms- dan voor een fiscaal kadaster, geen
aanleiding tot die vooropstelling. De tegenstelling fiscaal-
dan wel eigendomskadaster maakte in dien tijd nog geen
punt van beschouwing uit en werd zelfs in 1867, toen Toe
water zijn werkje schreef van weinig belang geacht. Deze
zegt n.l. op blz. 23 „Het doel waarmede men het kadas
traal bureau te Batavia in het leven heeft geroepen, is
tweeledig. Vooreerst moet het dienen tot de juiste verdee
ling van de grondbelasting en vervolgens moet het zoowel
den staat als den particulier alle mogelijke inlichtingen kun
nen geven omtrent de waarde, ligging en grootte der per-
ceelen, zoomede de soort hunner bebouwing. Is het bureau
in staat om naar den eisch aan het tweede punt te beant
woorden, dan ook zal het vanzelf niet tekort schieten in het
rigtig volbrengen van zijn hoofddoelhet naar hun waarde
aanslaan in de verponding der gronden; zoo ook omge
keerd." Zoowel Verstijnen als Toewater waren dus van
meening, dat het hoofddoel van het kadaster fiscaal was
en dat het als zoodanig heel goed dienstbaar kon worden
gemaakt althans volgens den laatste aan het neven
doel, de rechtszekerheid. Dat zulks niet tot uitdrukking
kwam in de instructie, meende Toewater te moeten toe
schrijven aan de onvolledigheid daarvan.
in den aanvang van de 19e eeuw verkeerde het land
meterskantoor te Batavia in een meer dan desolaten toe
stand. Om van gegevens van dat kantoor gebruik te maken
ten behoeve van de verponding bleek onmogelijk. Omstreeks
1839 kwam de Regeering tot inkeer en zag zij in dat, wilde
zij van de aanwezige verpondigskohieren en blokkaarten ge
l) P. M. Toewater: lets over het Kadaster in Ned.-Indië. Een groot
deel van het hier weergegevene is ontleend aan dit werkje, dat
dateert van 1867 en tevens de bron is geweest van hetgeen o.a.
Verstijnen en Wiemans publiceerden omtrent de kadastrale toe
standen van vóór 1870.
