75
X. Slotwoord: M.T. van Staveren, kolonel, hoofd van den
Topografischen dienst.
Als geschiedkundig overzicht kan het boek een ieder ter lezing
worden aanbevolen, al zal men hier en daar de inhoud cum grano
salis moeten verwerken. Als we b.v. lezen wat het Hoofd van den
Topografischen Dienst, kolonel M.T. van Staveren schrijft (blz. 3):
„De uitvoering van de, in overeenstemming met de voorstellen
dier commissie in 1905 van het Kadaster aan den Topo
grafischen dienst overgedragen, landrente-metingen hebben in
ruime mate bijgedragen tot een betere regeling van het land
rente-onderzoek, tot het ophouden van misbruiken, het scheppen
van orde in een chaos van ongerechtigheden en tot een billijke
verdeeling van de op de landbouwende bevolking drukkende las
ten. Terecht zag Enthoven 2) in dat het verkeerd was om de ver
vaardiging van de landrentekaarten te koppelen aan die der kaar
ten voor een inlandsch eigendomskadaster, omdat daaraan eerst
in een verre toekomst algemeene behoefte zou bestaan en aan
landrentekaarten geringere nauwkeurigheidseischen behoefden te
worden gesteld dan aan kadasterkaarten."
wekt dit den voor het Kadaster eenigszins onaangenamen indruk
alsof deze dienst in het geheel niet voor zijn taak berekend was
en daarom de Topografische Dienst, voor zoover het betrof de
landrentemetingen, als opvolger optrad.
We mogen aannemen, dat bij het Hoofd van den Top. Dienst
niet de bedoeling heeft voorgezeten het Kadaster te grieven; toch
is het jammer, dat de heer van Staveren zich op een dergelijke
wijze heeft uitgedrukt, en dat nog wel in een jubileumnummer.
We willen deze historie niet wederom oprakelen doch meenen
te mogen veronderstellen, dat, ware het Kadaster met de metingen
der Inlandsche gronden belast gebleven, we thans de beschikking
zouden hebben gehad over een Inlandsch Kadaster, dat ruim
schoots in de huidige behoeften had kunnen voorzien. De roep
om een Inlandsch Kadaster, die sinds 1905 herhaaldelijk weer
klonken heeft, zou niet meer gehoord worden en het Gouverne
ment zou in de toekomst niet voor de haast onmogelijk, niet te
Bedoeld wordt de „Permanente Commissie voor Kaarteerings- en Op
nemingswerkzaamheden". v.H.
2) Hoofd van den Topografischen Dienst. v.H.