186
BOEKBESPREKING.
I. DE NIEUWE H.T. W. VOOR HET NEDERLANDSCHE KADASTER.
(Opgenomen in de bibliotheek van het Kadaster onder No. V/2031-a en b).
Onlangs is verschenen de reeds lang verwachte „Handleiding voor de
Technische werkzaamheden van het Kadaster". Een typografisch uitstekend
verzorgd werk, gedrukt bij de Algemeene Landsdrukkerij te 's Graveuhagede
fraaie band maakt het boek tot een sieraad voor boekenkast of schrijftafel.
Wij kunnen oprecht verklaren, dat de inhoud van liet werk in overeen
stemming is met het uiterlijke aanzien. De exactheid in formuleering, die over
al is nagestreefd, en de klaarheid der uiteenzettingen zijn wel zeer opvallend.
Hoewel ten aanzien van bepaalde onderwerpen imperatieve voorschriften
zijn gegeven, is het boek o.i. toch hoofdzakelijk als leidraad ingerichtmen
onderkent een wetenschappelijke kern, waaromheen richtlijnen zijn gegroepeerd,
die de technicus kan raadplegen bij de uitvoering van de uiteenloopende land
meetkundige werkzaamheden. Het werk heeft, dan ook niet dezelfde strekking
van onze Indische „Instructies", en de benaming „Handleiding" is daarom ook
heel juist gekozen. De samenstellers hebben blijkbaar vooropgesteld, dat den
Landmeter de vrije hand moet worden gelaten in zake de wijze, waarop de
technische resultaten verkregen moeten worden, doch daarnaast wordt er op
gewezen, dat de keuze van het systeem afhankelijk moet worden gesteld van
het doel, de omstandigheden der meting en de nauwkeurigheid der uitkomsten,
en worden de consequenties van het een en ander naar voren gebracht.
Het is verbazend, welk een hoeveelheid wetenschap men hier in een rela
tief klein bestek heeft weten te comprimeeren. Toch heeft deze beknoptheid, die
overigens de overzichtelijkheid ten goede komt, niet het minste nadeel gebracht
aan de duidelijkheid, die bij een dergelijke handleiding een belangrijke factor
is. Wij laten hieronder een beknopt resumé volgen van den inhoud der Hand
leiding.
Als inleiding van het techniek-complex bevat 1 een samenvatting van de
overbrenging van de ellipsoïde op het platte vlak (stereografisclic projectie van
Nederland), een uiteenzetting van de deformatie-elementen met hetgeen daar
aan vastzit, en een omschrijving van het assenstelsel der rechthoekige coör
dinaten.
De primaire technische beginselen zijn opgenomen in 2; hierin wordt
aangegeven, hoe de Kadastrale metingen een „voortbouwing" en „inpassing"
vormen ten aanzien van den ineetkundigen grondslag der Rijksdriehoeksmeting.
Voorts wordt geresumeerd, welke „voortbouwmethoden" gekozen kunnen wor
den. Successievelijk worden genoemd- netsgewijze en puntsgewijze inschakeling
van driehoekspunten, veelhoeksmetingen in diverse orden en dctailmeting,
terwijl ook naar voren wordt gebracht, hoe in speciale gevallen van de foto-
grammetrie gebruik kan worden gemaakt.
De Indische Instructies hebben niet ten doel, wetenschappelijke materie
te regelen, doch bevatten uitsluitend administratieve en/of organisatorische
voorschriften. Het is duidelijk, dat ook bier te Lande t.a.v. de weten
schappelijke grondslagen geen absolute regelingen kunnen worden ge
troffen.