245
Deze getallen schijnen zeer groot. Vooral wanneer men de Redta
zal willen toepassen, zal men een belangrijk grootere nauwkeurigheid
kunnen bereiken. Dat is hier echter de vraag niet. Wij moeten niet
ons stokpaardje van grooter nauwkeurigheid blijven berijden. Worden
betere resultaten verkregen dan verlangd wordt, dan dient gestreefd
naar vereenvoudiging en grootere snelheid.
16. In een ander opzicht geven de getallen echter wel een ver
keerden indruk. Zij geven n.l. een maximum onnauwkeurigheid aan
in dien zin, dat zij slechts mogen gelden voor maximum toelaatbare
afstanden enz. Bij korte loodlijnen en zij slagen zal men bij de juiste
keuze van het meetsysteem een grootere nauwkeurigheid kunnen ver
wachten. Ik wil in het midden laten of dit volgens de H.T.W. wel
noodzakelijk is, doch in de praktijk zal men ongetwijfeld een grootere
nauwkeurigheid van dichtbij gelegen punten verlangen. Vooral in
Indië bij het meetbrief stelsel zal men de relatieve ligging niet opzet
telijk grover willen doen zijn. Er dient dus gezocht te worden naar
een toleransformule, die voor maximale afstanden de reeds bekende
waarden geeft en voor korte afstanden daarmede overeenstemmende
kleinere waarden.
17. Een toleransformule kan langs theoretischen weg of experi
menteel afgeleid worden. Bij een strenge afleiding van een formule
voor het verschil in coördinaten van een dubbel aangesneden detail
punt zou men de onderlinge ligging der polygoonpunten, van waaruit
het detailpunt aangesneden is, in aanmerking dienen te nemen. Deze
samenhang is echter voor ieder geval verschillend, en dus moeilijk
in een enkele formule te verwerken. Noodgedwongen, doch overigens
als een vrij goede benadering, moeten we de fout in de onderlinge
ligging als een constante tot uitdrukking laten komen.
De bekende lengte der zij slagen kan daarentegen gemakkelijk in
een formule verwerkt worden. Voor het verschil in coördinaten
worden in de literatuur de volgende formules aangetroffen:
a) «Vsi s2 (Oostenrijksche tolerans)
b) a s1 s2) P (o.m. Herrmann, Z.f.V. 1936, bladz. 251 e.v.,
Ackerl, Jansa.)
waarin en f3 nader af te leiden constanten zijn en st en s2 de
bekende slaglengten. Met laatstgenoemde schrijvers zouden we de
voorkeur willen geven aan formule b omdat de lengtefout bij een
db-afstandmeter in hoofdzaak een gevolg is van een hoekfout, dus
