14
a) Vergelijking van machinecoördinaten met die uit direct ter-
restrische meting bepaald.
Ter beschikking waren de coördinaten van 128 punten. De ver
schillen werden bepaald voor y, x en lineair. Een staat van deze ver
schillen vindt men in de bijlagen. In deze staat werden niet opgeno
men enkele zeer groote verschillen van 10 en 20 meter, welke,
zooals ook uit de kaart kon blijken, op grove vergissingen bij het
aflezen der machinecoördinaten moeten berusten. Eveneens werden
niet in aanmerking genomen de punten, welke blijkens opgave als
paspunten voor de uitwerking der foto's gebezigd waren. In deze
staten zijn de gevonden verschillen gerangschikt in groepen, welker
grenzen 0,5 cm, 1,0 cm enz. bedragen. Tevens zijn aangegeven de
percentages van het totaal aantal dat in iedere groep valt.
Bovendien werden de geconstateerde verschillen nog grafisch
verwerkt, en wel volgens de methode beschreven in„Luftbild und
Luftmessung" No. 11/1936; de fouten worden hierbij uitgezet in
een coördinatensysteem waarbij langs de abscis lineair de aantallen,
langs de ordinaat met een quadratische schaal de grootte der fouten
uitgezet worden.
De middelbare fout vindt men door de oppervlakte van de ge
vonden figuur te bepalen en een rechthoek met gelijke oppervlakte
te teekenende hoogte hiervan afgelezen langs de ordinatenschaal
levert dan de middelbare fout.
Voor de hier behandelde verschillen vindt men in de figuren I
deze grafieken voor y, x en s (trappenlijn). De resp. midd. fouten
zijn 0.170.15 en 0.22.
Uitgaande van deze m.f. en het aantal der verschillen is in de
grafiek bovendien met een dikkere lijn aangegeven hoe het verloop
der curve zou zijn, indien de verschillen geheel toevallig waren, en
zich dus zouden gedragen volgens de exponentieele foutenwet.
Over het algemeen is een goede aansluiting van de theoretische
curve aan de waargenomen verschillen te constateeren. (Zie ook de
uitwerking in cijfers in de bijlagen.)
In deze grafiek is alleen rekening gehouden met de absolute
waarde der verschillen. Een vergelijking van de aantallen negatieve
en positieve verschillen leverde het volgende resultaat (de verschillen
o zijn voor de helft bij de positieve, voor de helft bij de negatieve
zijde gerekend)