49
HET KADASTER.
(Radiovoordracht in 4 deelen, gehouden voor de Bataviasche Radio-
vereeniging op 21 en 28 Maart en 4 en 11 April 1940
door Mr. C. G. van Huls).
Ie deel.
Onlangs werd mij de vraag gesteld, hoe of ik van plan was deze voor
dracht in te richten, en men suggereerde mij, den luisteraars het verzoek te
doen tijdens de voordracht een duimstok in de hand te nemen, teneinde hun
de voordeelen en moeilijkheden aan dat instrument verbonden, op aanschou
welijke wijze te kunnen uitleggen. Deze vraag, hoewel als grap bedoeld,
geeft toch een zekeren indruk van de persoonlijke visie van den steller op
wat onder een kadaster en in het bijzonder het Indische Kadaster moet wor
den verstaan. Zoo zal het de meesten vergaan, die niet met het Kadaster
in aanraking komenzij zien alleen hetgeen buiten de kadasterkantoren ge
schiedt en dat istoepassing van de meettechniek, de landmeetkunde of met
een vreemd woordde geodesie.
Grondeigenaren en anderen, die eenig belang hebben bij hetgeen binnen
de kantoormuren gebeurt, weten er wel iets meer van, maar toch bepaalt
hun kennis zich in vele gevallen tot hetgeen zij op een bepaald oogenblik
van dat kadaster noodig hebben. De beteekenis van het geheele kadastrale
bedrijf om het zoo eens te noemen blijft ook voor de meeste der direct-
belanghebbenden een zoet geheim. Wist U luiteraars dat indien U een per
ceel eigendomsgrond van een ander koopt, U zich alvorens het op Uw naam
gesteld kan wrorden, dus alvorens U zich eigenaar kunt noemen, tot het Ka
daster hebt te wenden teneinde een schriftelijke verklaring te verkrijgen,
landmeterskennis geheeten, waaruit blijkt dat U het Kadaster hebt kennis
gegeven van den voorgenomen eigendomsovergang en dat, zoo het een ge
deelte van een perceel betreft, U tevens bij het kadaster moet aankloppen
ter verkrijging van een kaart met omschrijving van dat perceelsgedeelte, die
meetbrief wordt genoemd.
Is het U bekend dat wanneer het Gouvernement grond in eigendom, op
stal of erfpacht afstaat, aan dien afstand steeds de voorwaarde verbonden
is, dat een door het Kadaster vervaardigde meetbrief moet worden over
gelegd.
Wat doet U als U wilt weten waar nu eigenlijk de grenzen van Uw
perceel loopen, hoeveel en welke perceelen een bepaald persoon op zijn naam
heeft staan, hoeveel de te betalen grondbelasting, in Indië verponding ge
heeten, bedraagt, wat de oppervlakte van een perceel is. U gaat naar het
Kadaster. Het is mogelijk dat U op geen dezer vragen het antwoord schul
dig blijft. Maar waar U denkelijk geen antwoord op weet te geven zijn
de vragen: Waarom moet ik daarvoor juist bij het Kadaster zijn; hoe weet
het Kadaster dat allemaal en tenslotte wat is eigenlijk het Kadaster.
Die vragen nu wil ik trachten te beantwoorden.
Wanneer we hier in Indië spreken over „het Kadaster", dan hebben we
daarmee een bepaalde gouvernementsinstelling op het oog en gebruiken we
het substantief dus als eigenaam.
