53 dommen te vinden is. Dc eigenlijke oorzaak van het verschil tusschen Indië en Nederland schuilt hierin, dat de Indische grondbelasting geheven wordt naar de opbrengst van het goed, onafhankelijk van de grootte. Meting is daarom niet noodig. Voorzoover het Kadaster algemeene kaarten heeft, worden deze slechts gebruikt om de perceelen, die moeten worden aangeslagen, op het terrein op te sporen. Dus het Indische kadaster is in de eerste plaats een eigendomskadaster en eerst in laatste instantie een belastingkadaster. Gelijktijdig vervult het daarnaast nog de andere taken, die bij het Neder- landsche ter sprake kwamen. We hebben dit kadaster eerst genoemd, omdat het algemeen bekend is onder den naam Kadaster, d.w.z. omdat de Gouvernementsdienst, die met de verzorging belast is, ook Kadaster heet. Naast dit eigendomskadaster, dat zich uitsluitend bemoeit met de Wes- tersche gronden en de daarop rustende zakelijke rechten, kent Indië ook een zuiver belastingkadaster, het z.g. landrentekadasteri Men spreekt hier mees tal niet van kadaster omdat de diensten die met de verzorgingen ervan zijn belast dien naam niet dragen. Maar een kadaster is het, omdat we ook hier weer te maken hebben met registratie van gronden, in dit geval voor belastingdoeleinden. De metin gen zijn in hoofdzaak opdragen aan den Topografischen Dienst, terwijl da Dienst der Landelijke inkomsten, daarin bijgestaan door het Inheemsche bestuurscorps, voor de schatting, samenstelling der belastingregisters enz. zorg draagt. Langen tijd is er een streven geweest om te komen tot een Inlandsch kadaster, een streven, dat ook in de laatste jaren weer merkbaar wordt. Onder Inlandsch kadaster hebben we te verstaan een samenstel van kaarten en registers ten doel hebbend een duidelijke omschrijving te geven van alle Inheemsche bezitgronden. Dit kadaster is dus te rangschikken onder de cate gorie eigendomskadasters. Overigens houdt het iets meer in dan hetzelfde instituut m.b.t. de zakelijke rechten van het B. W., daar men het veelal niet alleen ziet als hulpmiddel bij de openbaarmaking (de specialiteit ten behoeve van de publiciteit), doch er de openbaarmaking zelve mede onder verstaat. Bij de opsomming wil ik niet vergeten melding te maken van de z.g. huurkadasters, waarvan we er o.m. een op de W. kust van Borneo aantreffen. Daar worden gronden, alvorens ze aan vreemde Oosterlingen in huur worden afgestan, opgemeten en in kaart gebracht. Van elk huurperceel wor den afzonderlijke kaartjes vervaardigd en voorts in een huurregister mel ding gemaakt van de grootte, huursom, naam van den huurder enz. Daar het uiteindelijk doel hier is een billijke en geregelde huurinning en de huur- hier eenigszins het karakter heeft van een belasting, zou men het huurka- daster onder de belastingkadasters kunnen rangschikken. Toch heeft het, hoewel van eigendom uiteraard geen sprake is, ook weer de kenmerken van een eigendomskadaster. Immers worden de huurperceelen in de huuracten speciaal aangeduid met behulp van het kaartje en de meetgegevens dienen weer tot uitzetting van verloren gegane grenzen.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Tijdschrift voor het Kadaster in Ned.-Indië | 1940 | | pagina 64