56
Publiciteit heeft plaats door teboekstelling op een of andere wijze van
alle eigenaren binnen een bepaald gebied en wel op zoodanige wijze, dat
een ieder ten allen tijde doormiddel van inzage kan weten, wie op een be
paald oogenblik van een bepaald onroerend goed de eigenaar is.
Specialiteit, we zeiden het de vorige maal reeds, is de bijzondere, volle
dige aanduiding van alle onroerende goederen binnen een bepaald gebied, is
de teboekstelling van de ligging, begrenzing, grootte en aard dier goederen.
Bezien we thans eerst de taak van het Kadaster m.b.t.
De Publiciteit.
Koopt U een onroerend goed dan zijn daarbij twee handelingen te on
derscheiden. Eerstens is daar de persoonlijke overeenkomst van koop en ver
koop, doch daarnaast is nog een zakelijke overeenkomst, de levering, vereischt,
ten einde tegenover een ieder als eigenaar te worden aangemerkt. De eer
ste overeenkomst heeft plaats bij een onderhandsche of notarieelc acte, de
tweede, de levering, geschiedt in het algemeen, o.a. in Nederland en ook
volgens het Indische B. W. door openbaarmaking van die acte.
De openbaarmaking wordt weer bemerkstelligd door letterlijke overschrij
ving van de acten in de z.g. openbare registers.
Deze wijze van openbaarmaking is niet ideaal, want de akten worden
overgeschreven in de volgorde waarin ze binnenkomen. Daar ze bovendien
dikwijls zeer uitvoering zijn, is het niet zoo eenvoudig aan de hand van
de registers iets omtrent een bepaalden eigenaar of een onroerend goed te
weten te komen.
Aan deze manier van openbaarmaking is men in Indië echter ontsnapt,
Want met de invoering hier te lande van het B. W. in 1848 werd gelijktij
dig bepaald, dat het betrokken artikel voorloopig buiten werking zou blij
ven en dat de reeds bestaande regeling zou worden gehandhaafd. Die be
staande regeling was vervat in de overschrijvingsordonnantie van 1834. Het
tijdelijke neemt hier in Indië dikwijls het karakter van het blijvende aan,
zoo ook hier, want de levering van onroerend goed heeft nog steeds plaats
volgens dat eenigszins fossiele product van wetgeving, dat zijn eeuwfeest
reeds achter den rug heeft.
Volgens deze ordonnantie geschiedt de levering van onroerend goed door
het verlijden van een akte in de praktijk gerechtelijke akte genoemd
ten overstaan van een daartoe aangewezen ambtenaar (den overschrijvings
ambtenaar). De gerechtelijke akte kan behalve de levering ook de persoon
lijke overeenkomst inhouden. Dit systeem stamt uit het oud-Hollandsch
(Germaansche) recht, ingevolge waarvan de opdracht of levering ten einde
haar publiek, openbaar, te maken voor het gerecht plaats had. Ook nu
nog is in 'de meeste gevallen de overschrijvingsambtenaar een rechterlijk
ambtenaar. Dat die ambtenaar de akte verlijdt, geeft aan de levering het
cachet van openbaarheid.
Toch zou het in den huidigen tijd slecht met die openbaarheid zijn ge
steld, indien het met het opmaken van de gerechtelijke akte was afgeloopen.
Op welke wijze kunt U, luisteraars er zich van overtuigen dat mijnheer A
eigenaar is van perceel No. 1 of dat perceel No. 1 ten name staat van mijn
heer A? Daarin wordt door de overschrijvingsordonnantie voorzien door
te bepalen, dat de overschrijvingsambtenaar zulks op een daartoe strekkend