57
verzoek heeft na te gaan en eventueel van zijn bevindingen een schriftelijk
bewijs moet afgeven.
Volkomen openbaarheid is er dus niet, daar het publiek zelve geen in
zage mag nemen. Doch bovendien doet zich bij het naslaan der gegevens
dezelfde moeilijkheid voor als in Holland m.b.t. tot set overschrijvingsregis-
ter. Want over een eigenlijk openbaar register beschikt de overschrijvings
ambtenaar niet; als zoodanig doen de jaargewijs ingebundeldc akten dienst.
Zou men dan ook van den overschrijvingsambtenaar willen weten welke per-
ceelen mijnheer A te Batavia op zijn naam heeft staan of aan wie dat groote
huis aan de Meikeverlaan toebehoort, dan zou lrom dat veel hoofdbrekens
kosten.
Alvorens zich echter te zeer te vermoeien zou hij U denkelijk wel ver
wezen hebben naar het Kadaster.
Want ook hier heeft het Kadaster uitkomst gebracht; ook bij de open
baarmaking van het subject, bij de publiciteit is het een belangrijke rol gaan
spelen. Den overschrijvingsambtenaar is nl. voorgeschreven, dat hij maande
lijks aan het Kadaster een opgave verstrekt van alle eigendomsovergangen.
Het Kadaster nu, beschikt over een register dat per eigendomspercecl
alle bijzonderheden, welke van belang zijn, vermeldt. Door die maandelijk-
sche opgave is het in staat dat register, dat nog steeds den misleidenden
naam van „hoofdregister der verponding" draagt, geregeld bij te houden.
Dit register wordt tegenwoordig volgens kaartsysteem aangehouden en
elk eigendomsperceel heeft een afzonderlijke kaart.
Daarnaast beschikt het Kadaster over een z.g. alfabetische naamlijst
van alle eigenaren binnen het kantoorressort, waarin achter de1 namen der
eigenaren de hun toebehoorende eigendommen staan vermeld. Ook die naam
lijst is volgens kaartsysteem ingericht.
Ik sprak zooeven van misleidende naam, omdat het register, hoewel
aanvankelijk als kohier der grondbelasting bedoeld, die beteekenis reeds lang
verloren heeft en in zooverre slechts iets met verponding te maken heeft,
dat het Kadaster naar aanleiding van een opgave van den Inspecteur van
Financiën er de verpondingswaarden der perceelen in boekt.
Hiervoor gaf ik reeds aan hoe men zich tot het Gouvernement heeft
te wenden wil men de beschikking krijgen over grond, die te voren geen
eigendom was. Aan de afstand door het gouvernement zijn tallooze voor
waarden verbonden o.m. die van openbaarmaking, dus van het verlijden van
een gerechtelijke akte Ook van deze openbaarmakingen geeft de overschrij
vingsambtenaar kennis aan het kadaster. Na de kennisneming kent het Ka
daster aan het pas geboren eigendomsperceel een nummer toe, dat ook
al weer historisch te verklaren den naam draagt van verpondingsnummer,
doch beter kadasternummer zou kunnen worden genoemd.
Er zijn ook andere gevallen, dat het Kadaster een verpondingsnummer
aan een onroerend goed toekent. Heeft bijv. overdracht van een gedeelte
van een onroerend goed plaats gehad, dan krijgt zoo'n gedeelte een nieuw
verpondingsnummer.
Deze verpondingsnummers vormen de basis van de kadastrale boekhou
ding. Het hoofdregister is in volgorde van die nummers ingericht en in de
naamlijst wordt met behulp daarvan weer naar het hoofdregister verwezen.
