63
Om aan de misstanden een einde te maken en het ontstaan van nieu
we te voorkomen, was het daarom noodig dat met het verleden radicaal
werd gebroken.
De herziening.
De herziening van het stedelijk grondenrecht vormde het sluitstuk van
de groote vorstenlandsche hervorming van de jaren 1912-1925, welke beoog
de de in deze gewesten heerschende maatschappelijke toestanden zooveel mo
gelijk gelijk te doen zijn aan die in de gouvernementslanden.
Het bestaan van een uitgebreide landbouwnijverheid, welke geheel ge
stoeld was op het oude stelsel, had de toestanden ten plattelande zoodanig
gecompliceerd, dat genoegen moest worden genomen met een compromis,
waardoor het doel eerst na verloop van een overgangsperiode van maxi
mum vijftig jaar ten volle zal kunnen worden bereikt.
In de stad waren, wat dat betreft, de toestanden gunstiger en hiervan
werd gebruik gemaakt om het stadium waarin het Inlandsch grondenrecht
in de steden buiten de Vorstenlanden verkeert, voorbij te streven.
Niet alleen immers werd het grondenrecht uit de oude knellende ban
den los gemaakt, maar tevens werden door het in het leven roepen van
een samenstel van regelen welke een deugdelijke grondrechtboekhouding en
gronduitmeting verzekeren, de nieuw toegekende rechten op het stuk van
rechtszekerheid in nagenoeg dezelfde postitie gebracht als de westersche
zakelijke rechten.
Grondregistratie.
Op 1 Januari 1925 werden de apanages ter hoofdplaats Jogjakarta afge
schaft. Alle gronden, voor zoover daarop geen Europeesche rechtstitel
rustte, kwamen hierdoor ter vrije beschikking van den Zelf bestuurder, die
ze met ingang van denzelfden datum met het Inlandsch bezitrecht afstond
aan diegenen, die daarop naar zijn oordeel aanspraak konden maken.
Van te voren waren alle grondstukken opgemeten en in kaart gebracht
en was een onderzoek ingesteld naar degenen die voor toekenning van be
zitrechten in aanmerking kwamen.
Dit onderzoek is met groote nauwkeurigheid geschied, hetgeen blijkt uit
het betrekkelijk gering aantal geschillen omtrent de toewijzing van gron
den, welke bij de speciaal daartoe ingestelde commissie werden voorgebracht,
en uit het feit dat deze zoo goed als alle aan de hand van de verzamelde
gegevens konden worden opgelost.
Nadat de toewijzing had plaats gevonden werd met de registratie der
ruim 9000 perceelen door het inmiddels ingestelde grondregistratiebureau een
aanvang gemaakt.
Voor goed begrip van de plaats welke dit kantoor in het nieuwe bestel
inneemt is een korte uiteenzetting van de beginselen, die aan de grondrecht
boeking ten grondslag liggen, onmisbaar.
Ten tijde van de reorganisatie van het grondenrecht ter hoofdplaats
Jogjakarta, was de vraag of de tijd reeds was aangebroken voor de invoe
ring van een individueele boekhouding van Inlandsche grondrechten aanlei
ding tot vele, niet immer zakelijk gehouden, polemieken. Aan den-eenen
kant stonden zij, die een individueele uitmeting en boeking van alle grond-