76
BA"—BA' A" A'
tg a2 tg «x L
L tg «2 tg ai
Indien men nu op een of andere wijze aan de waarde tga2
tg «i een ronde waarde kan geven, b.v. 0.01dan is
A" A'
L 100 A" A'
0.01
dwz. de horizontale afstand is dan gelijk aan 100 X het verschil
der beide baakaflezingen.
Bij de hierboven genoemde typen instrumenten van Sanguet en
Kern wordt dit op mechanische wijze tot stand gebracht door middel
van een „contact"-knop, die telkens de juiste hellingswijziging be
werkstelligt.
Bij den tachymeter van Szepessy wordt een in procenten becijfer
de tangensverdeeling van den verticalen rand door een prisma in den
kijker geprojecteerd, naast het beeld van de af standmet erbaak.
Bij de Redta kan men nu eveneens gebruik maken van de tangens
verdeeling op den verticalen rand, welke becijferd is in procenten.
De werkwijze is dan als volgt: Instellen op een volle honderdste
van de tangensverdeeling, daarna bij één der horizontale draden op
de baak aflezen. Daarna instellen op de volgende of voorgaande be
cijferde streep der tangensverdeeling, en wederom bij denzelfden draad
de baak aflezen. Het verschil der beide draadaflezingen is dan het
honderdste deel van den horizontalen afstand.
Het hiervoor te verrichten werk komt dus neer op twee instel
lingen en twee aflezingen, hetwelk dus iets meer is dan bij de normale
Reichenbachsche afstandmeting verricht wordt, n.l. 3 aflezingen (t.w.
bovendraad, benedendraad en hellingshoek). In de practijk zal dit
weinig uitmaken, terwijl de hierboven beschreven methode bij tranche
meting het voordeel geeft dat ook het hoogteverschil op eenvoudige
wijze bepaald is, indien men de instellingen der tangensverdeeling
waarbij men de baak afleest en de instrumenthoogte aeveneens
noteert. Immers: h 100 tgaq A"A' q= A'A d= a
of li 100 tg«2 A"A' qz A" a.
Om de methode te doen slagen moet men wel de zekerheid heb
ben dat de baak tusschen de beide aflezingen niet van stand verandert.
Wordt de baak behoorlijk stil gehouden, dan is de nauwkeurigheid
ongeveer gelijk aan die welke bij de gewone dradenafstandmeting
bereikt wordt.
J. G. JANSSEN.