156
hebt U slechts met gebogen hoofd een wandeling te ondernemen langs de
straten van Uw woonstad.
Als U goed oplet zult U dan vierkante of ook wel ronde lichte plekken
in het asfalt ontdekken, waarop de letters K.P. prijken. Wat beteekenen die
letters? Niet wat een resident dacht, die was afgegaan op geruchten. Het
geval wilde n.l. dat een kadasterambtenaar, die we maar Paal zullen doopen
met zijn zoon aan de wandel was. Zoonlief was een scherp opmerker en
ontdekte in het wegdek de letters K.P. Op zijn vraag aan vader wat die
letters nu eigenlijk beteekenden, antwoordde de laatste, dat het de begin
letters waren van de naam Keesje Paal (de zoon n.l. heette Keesje). Keesje
vond e.e.a. interessant en vertelde het aan zijn schoolkameraden, waaronder
ook de dochter van den resident, die het weer aan haar vader overbriefde.
De resident vond het hoogst aanmatigend van den heer Paal om alle vaste
punten van de nederzetting te voorzien van de initialen van zijn zoon.
De heer Paal, op het stoepje geroepen, hielp echter den bestuursambtenaar
spoedig uit den droom door mede te deelen, dat K.P. niets anders beteekent
dan kadasterpaal.
4e deel.
De vorige maal zijn wc midden in de techniek blijven steken en ben ik
geëindigd met U te vertellen wat de letters K.P., in het wegdek van de
meeste Indische steden voorkomende, beteekenen. Niet overal is de boven
kant der palen in het wegdek zichtbaar. In Bandoeng b.v. is de eigenlijke
puntverzekering, die uit ijzer of beton bestaat, onder het wegdek aangebracht
en geven z.g. straatpotten de plaats aan, waar da palen zich bevinden.
We zagen reeds dat de verbindingslijnen tusschen de betonnen palen
de basis vormden waarop verder wordt voortgebouwd. Mfet behulp van lood-
en andere meetlijnen worden alle terreinvoorwerpen, die straks op de kaart
moeten voorkomen, aan het veelhoeksnet vastgelegd, wordt de detailmeting
verricht. De op het terrein verzamelde meetgegevens worden veldwerken
genoemd.
Gaat men nu over tot het opmaken van de kaart, dan wordt daarop
eerst het assenkruis en worden daarna met behulp van de coördinaten de
polygoonpunten ingeteekend. Door deze punten onderling te verbinden en
bijv. op die verbindingslijnen de gemeten loodlijnen uit te zetten, verkrijgt
men tenslotte de aangemeten punten der terreinvoorwerpen.
Bij de meting is natuurlijk zorg gedragen, dat zooveel punten van een
huis om ons hiertoe te bepalen worden opgemeten, dat na kaarteering
dier punten daaruit het huis te construeeren is (d.w.z. de plattegrond van
het huis, want de kaarten geven alleen de doorsnede van alle terreinvoor
werpen, op het punt waar deze uit de grond verrijzen).
Ik wil er hier op wijzen, dat in de landmeetkunde alles horizontaal wordt
gemeten, zoodat een kaart altijd een horizontale projectie is van de werke
lijkheid. Dit heeft tot gevolg dat de oppervlakte van een onroerend goed,
dat op een helling van 60 graden is gelegen in werkelijkheid 2 X zoo groot
is als de kaart aangeeft. De landmeter is dus bijna altijd een gronddief.
Dat kan nu eenmaal niet anders; met behulp van de werkelijke afstanden
zou het niet mogelijk zijn een kaart samen te stellen.