DB EAARTEERIITG UT VROEGERE TUDEW
(Lezing gehouden op onze algemeene vergadering van 16 Dec.193
door den heer C.A.J. von Frijtag Drabbe, Hoofd van den Qpne-
mingsdienst van den Topografische Dienst.)
Algemeen overzicht.
Heeds van de oudste tijden af hebben de meer ontwikkelde
volkeren getracht zich een beeld te vormen van het door hen
bewoonde gebied. Bn niet alleen werd volstaan met het zich in
gedachten uitbeelden van dat gebied, men trachtte zulks ook
teekenkunstig op te lossen.
Vooral toen men zich, door ontstaan van handel en industri
moest begeven naar de productie— of afzetgebieden,werd alras
het gemis aan kennis van den te volgen weg als hinderlijk on
dervonden.
Het mag dan ook in het geheel geen verwondering wekken, ds
juist de zeevaarders, die dat gemis het meest aan den lijve or.
voelden,;- trachtten te komen tot een kaarteering, die beschouwd
moest worden als wegwijzer naar het gebied, waarheen gevaren
moest worden.
Het spreekt vanzelf, dat eerst zonder meer de gedachte mos
zijn uitgegaan naar een zeer eenvoudigen wegwijzer, en dat eerst
later met het groeien der mogelijkheden, ook scherpere eischei
werden gesteld aan de nauwkeurigheid dier wegwijzers.
Dit streven loopt dan ook als een roode draad door de oude
cartografie en steeds weer zal men zien, hoe de ontdekkingen,
verricht door de zeevaarders, hun stempel drukten op de kartc
grafische resultaten.
Vanzelfsprekend zijn vele van de alleroudste kaartwerken
verloren gegaan, zonder dat ons daaromtrent ook maar iets teï
kennis is gekomen. Zeker is, dat reeds lang voor onze jaarte]
ling kaarten werden vervaardigd.
Zoo is bekend, dat 600 v.C, door den Griek Anaximander
een kaart werd vervaardigd van het toenmaals bekende ge&eelt*
van de wereld.
Begrip omtrent den bolvorm onzer aarde was er toen schijn
baar nog niet. Men leefde nog in de veronderstelling, dat hei
gevaarlijk was, den oceaan te ver te bevaren, daar zulks ten
gevolge zou kunnen h-'.Vbor., dat men van de aarde afviel.
De eerste, ctie werkelijk wetenschappelijk kaarteeringswerk
verrichtte was wel Claudius Piolemaeuseen in Egypte wonend
Hoiaein. Deze paste voor het eerst een projectie, en wel de