12 1000 herleiden door ze alle met 2 te vermenigvuldigen Op daartoe gedane aanvraag, onder overlegging van plan- blaadje en coordinat enlijstworden aan het bureau van den landmeetkundigen dienst te Amsterdam alle trigonometrische punten benevens de ruitpunten gekaarteerd met behulp van de coordinatograafwaarna het plan wordt teruggezonden. De inrichting en werking van dit instrument komt op het volgende neer. Op een stevige,grootevierkante teekentafel is bevestigd een zwaar houten teekenblad. Daarop wordt het blanco vel papier, hetwelk aangelegd moet worden,bevestigd door middel van zgn. plakstrooken. (Punaises zouden de op pervlakte van het teekenblad spoedig te veel beschadigen.) Kort boven het teekenblad zijn linialen aangebrachtwelke voorzien zijn van schaalverdeelingenI Men be schouwe fig* 6, welke schematisch de constructie van het instrument weer geeft. De metalen liniaal A is stevig en onbeweegbaar be vestigd op het zware teekenblad. Din.iaa.1 B rust met het linkereinde op liniaal A en met het rechtereinde op een me talen staaf. Diixiaal B kan alleen evenwijdig verplaatst wor den en wel zoo, dat dc beide linealen steeds zeer nauwkeu rig een rechten hoek blijven vormen, ^l'ke willekeurige stand van liniaal B kan ingesteld worden op de schaalverdeeling, welke aangebracht is op liniaal A# Met behulp van een noni us en micrometerschroef verkrijgt men de vereischte nauwkeu righeid (ca. 0?02 mm) in deze instelling. Beschouwd: men liniaal A als Y—as en liniaal B als X—as, dan is het duidelijk, dat men de ordinaten van een aantal in coördinaten bekende punten opvolgend kan instellen op lini aal A. De instelling van de abscissen geschiedt op liniaal BcEen langs deze liniaal beweegbaar wagentje draagt drie piquoirs. Men kan eiken willekeurigen stand van dit wagentje op lini aal B instellen op de schaalverdeeling. Dit geschiedt ge heel overeenkomstig de instelling beschreven door liniaal A (nonius en micrometerschroef) Beeft men een aantal in coördinaten bekende punten te kaarteeren, dan wordt eerst liniaal B geplaatst in een stand, welke op liniaal A een aflezing oplevert, gelijk aan de ordinaat van het te kaarteeren punt. Daarna wordt het wagentje op liniaal B gebracht in een stand, welke aldaar als aflezing oplevert' de abscis van het te kaarteeren punt'. Ben der drie piqucirs wordt nu ingedrukt, waardoor het punt gekaarteerd is. Voor alle punten wordt natuurlijk steeds de zelfde piquoir gebruikt. De bij de streepjes van de schaalverdeelingen behoorende getallen zijn aangebracht op een verschuifbaar en afneembaar lint (bij de machine behooren nl. twee linten, een voor de

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1940 | | pagina 13