7
met een straal van ruim 170 km, welke geheel Nederland juist
kan bevatten, dan zou een strookje langs dien snijcirkel con
gruent op het cirkelvlak, dat als tafereel dient, worden afge
beeld. Naarmate Amersfoort dichter wordt genaderd zou de pro
jectie een sterker verkleinend beeld van den terreintoestand
geven met een steeds afnemend percentage.
De afwijkingen zijn gering, maar kunnen toch nog tot de helft
worden teruggebracht, door het tafereel tusschen beide laatst
genoemde standen in aan te brengen. Als tafereel dient dan
een snijcirkel met een straal van ruim 120 km (ongeveer de af
stand Amersfoort-Leeuwarden) om kaartcentrum Amersfoort als
middelpunt beschreven. Wat dicht in de buurt van dien cirkel
ligt, wordt nagenoeg congruent afgebeeld, binnen den cirkel
werkt de projectie verkleinend, buiten den cirkel is de pro
jectie grooter dan de teekening op den bol.
In Amersfoort bedraagt de vervorming tengevolge van de ste-
reografische projectie dan nog geen 9 cm op een kilometer.Dit
verschil wordt kleiner tot de afstand van 120 km wordt be
reikt. In een punt op dien afstand van Amersfoort is de cor
rectie van een kilometerlange lijn dierden snijcirkel raakt im
mers 0 cm. Wordt de afstand tot Amersfoort nog grooter, dan
levert de projectie een vergrooting op, maar alleen bij de
punten, het verst van Amersfoort verwijderd, bereikt de pro
jectie eenzelfde maximum afwijking als voor het centrum zelf,
zoodat hier een lijn van 1 km in de projectie een grootte van
1000,06 m bereikt.
Volgens dit principe vindt inderdaad de omrekening van de
driehoekspunten in het platte vlak hier te lande plaats.Moch
ten deze opmerkingen iets tot het begrip ervan hebben kunnen
bijdragen.
Tot slot een historische opmerking. De stereografische pro
jectie wordt toegeschreven aan den grondlegger der astronomie
den sterrekundige Hipparchos, die anderhalve eeuw voor onze
jaartelling leefde. Dooh den herdruk van Ptolomaeus' Planis-
phaerium in 1558 is de stereografische projectie vooral ver
breid
Almelo. Ds de Vries
LANDMEETKUNDIG- TESKENEN
KAARTEEREN
A. Algemeene opmerkingen
De kaart is een verkleinde weergave van het terrein.De mate
van verkleining" heet schaal. De oorspronkelijke kadastrale
plans zijn vervaardigd op schaal 1 a 2500, 1 a 5000 of 1 a
1250 de hermeten plans op schaal 1 a 1000, 1 a 2000 of
