ren..
Nadat de veranderingenopgenomen in den ingeleverden staat
75..van kracht zijn geworden., wordt het bijblad bijgewerkt.
Aan deze werkwijze blijft een bezwaar verbonden, nl. dat ten
gevolgde van de radeering der vervallen lijnen de nieuwe mede
van het plan kunnen- verdwijnen. Het verdient daarom aanbeve
ling, bij de kaarteering net deze omstandigheid rekening te
houden. Indien de gekaarteerde potloodlijnen (scheidingen,
loodlijnen en verlengden) eenigszins langer doorgetrokken zijn,
is men dikwijls in staat na radeering den nieuwen toestand te
herstellen, zonder opnieuw het veldwerk te hoeven te raadple
gen. De geprikte kaarteergaatjesdie ten gevolge van de ra
deering niet geheel verdwijnen, blijven de punten vormen, waar
door getrokken wordt.
Op niet hermeten bijbladen verdient het slechts aanbeveling
niet te ingewikkelde metingen rechtstreeks te kaarteerenin
dien de materieele toestand van het bijblad zich daartoe leent.
E. Vergrooten en verkleinen.
a. Coördinatenmethode
Men wil den twaalfhoek ABCDEFGHIKLM (fig. 23) verkleinen op
1/4 (nl. van 1 250 op 1 1000De oppervlakte wordt dan
1/16.
Men kan op de teekening 1 a 250 een lijn PQ. aanbrengen en
daarop loodlijnen neerlaten uit de hoekpunten van den twaalf
hoek. De voetpunte-n van deze loodlijnen worden achtereenvol
gens met behulp van een biseau afgelezen. Het vierde deel van
eik dezer aflezingen wordt telkens uitgezet op een lijn,aange
bracht ter plaatse, waar men de verkleinde figuur wil verkrij
gen. Vervolgens worden in de aldus gevonden punten loodlijnen
opgericht, waarvan de lengten het vierde deel zijn van de
overeenkomstige loodlijnen op de teekening 1 a 250. Nadat de
toppen der loodlijnen verbonden zijn door rechte lijnen, is de
verkleining tot stand gekomen.
Opmerkingen.
1) Had men de lijn PQ, laten samenvallen met een zijde (bv. DE
of HG) of laten gaan door twee hoekpunten (bv. A en E), dan
zou daardoor het aantal loodlijnen met 2 verminderd zijn.
2) Napassing van de lengten der zijde geeft controle.
3) De overeenkomst met een opmeting te velde is duidelijk.Het
onderscheid bestaat hoofdzakelijk in de gebezigde gereedschap
pen, metalen liniaal, driehoeken, passer en transversaal-
schaal of biseau en piquoir, tegenover jalons, meetband en
pr i srna
,4) Bij figuren van grooten omvang zal het noodzakelijk zijn op
meerdere lijnen te proiecteerenDe onderlinge ligging van
deze lijnen wordt door loodlijnen of on een andere wijze (bv.
