2
verder wel zullen verduidelijken.
Het gebruik van nomogrammen is eenvoudig* de samenstelling
vaak moeilijk en bewerkelijk. Als het intussen de moeite maar
loont. Indien eenzelfde soort berekening herhaaldelijk optreedt
in een groot bedrijf en een nomogram geeft een tijdsbesparing van
één kwartier - wat geeft het dan of er een paar dagen zijn ge
moeid met de zorgvuldige constructie van het nomogram?
Steeds meer v/orden nomogrammen toegepast - in bijna alle tech
nische vakken zijn ze doorgedrongen. Met het verschijnen van de
nieuwe HeTeWc zijn er een tiental in de serie materieel Kadaster
opgenomen
Met twee ervan zullen we nader kennis maken; Kad.no.57 en 58.
Maar eerst zullen we enkele famiiie-eigenschappen (goede en
slechte) onder t oog zien en de beide hoofdsoorten leren onder
scheiden
Een grafische methode heeft zijn bezwaren. Cijferbewerkingen
hebben vóór,., dat de nauwkeurigheid naar believen kan worden opge
voerd. Wat aan de werkelijkheid ontleend wordt, is echter nooit
theoretisch zuiver in ronde getallen uit te drukken, Verder is
het waarnemen, wat de nauwkeurigheid betreft, aan zekere grenzen
gebonden. Praetische gegevens zullen dus steeds als benaderde
waarden moeten worden opgevat. Wordt dit vergeten, dan kan dat
tot uitkomsten leiden die, als ze niet verstandig worden afgerond,
nauwkeuriger schijnen dan ze zijn. Want tenslotte bepaalt de
nauwkeurigheid van de gegevens in de eerste plaats de nauwkeurig
heid van de uitkomst.
De techniek stelt zich dikwijls tevreden met gegevens, welke
nog een behoorlijke speling toelaten. Dan is er ook geen enkel
bezwaar tegen het gebruik van rekenmethoden, die volkomen bruik
baar zijn en alleen de zoveelste decimaal (die in dit geval zon
der zin zou zijn) niet leveren.
Bovendien wordt het gebruik van grafische rekenmethoden in de
techniek gerechtvaardigd* omdat aan de uitkomsten soms alleen de
eis gesteld wordtdat ze aan de veilige kant zijn; ze moeten al
leen maar behoorlijk beneden of boven een vooruit vastgestelde
grens liggen.
Hierin meen ik de reden te vinden van de geweldig ruime toe
passing van grafische rekenwijzen rekenliniaal5 nomografie) in
te ehni sche vakken
Het blijft intussen onomstotelijk waar, dat9 uitgaande van be
paalde gegevens, de nauwkeurigheid bij een numerische bewerking
naar believen kan worden opgevoerd.
De grafische methode is hierin beperkt door de meer of mindere
deugdelijkheid van de constructie en de maatstaf ervanc Maar door
het kiezen van een weloverwogen beeld en een passende schaal kan
de grafische tafel ook vaak een nauwkeurigheid geven, als men
voor het nagestreefde doel maar wensen kan
