Naast het kadastraal tekenenals speciale vorm van landmeet kundig tekenen* treft men op het gebied van nterreinkaarten" nog verscheidene andere vormen van landmeetkundig tekenen aan* die bijna zonder uitzondering dezelfde kenmerkende eigenschappen be zitten Het zijn die vormen van landmeetkundig tekenen, waaraan men behoefte heeft bij Rijkswaterstaat, Provinciale en Gemeente diensten, Spoorwegen, meerdere Overheidsinstellingen en tal van particuliere bedrijven. De specialisatie houdt hier gelijke tred met de verscheiden heid der doelstellingen. KARTOGRAFIE Het doel der kartografie is om in het kaartvlak een zo juist mogelijk beeld van het aardoppervlak te geven. De gegevens voor deze afbeelding worden verkregen door opme tingen, Bij het afbeelden maakt men onderscheid tussen de behan deling van een klein deel van het aardoppervlak en die, welke nodig is voor een groter deel. Als kaartvlak wordt aangenomen het waterpasvlak op gemiddeld zeeniveau. Voor een klein gebied komt dit overeen met een plat vlak, doch voor grotere gebieden kan dit vlak niet meer als plat beschouwd worden. Dan is het een om de gehele aarde gesloten op pervlak, geo'ide genaamd. Meestal wordt de geoïde in de kartografie als een bolvorm aangenomen. Klein gebied. De opmetingen,, die nodig zijn om een kleih ge bied, dat als plat vlak behandeld kan worden, in kaart te brengen, behoren tot het arbeidsveld der vlakke geodesie, het landmeten en waterpassen. Naast hoogtemetingen bestaan zij in de opmeting van de projec tie in het horizontale vlak (waterpasvlak op gemiddeld zeeniveau) en geschieden door driehoeksmeting en detailmeting. De schaal waarop de afbeelding (van de projectie op het horizontale vlak) in de kaart plaats heeft gehad, geeft de verkleining aan. Groter gebied. Moet een groter gebied in kaart worden gebracht, dan wordt de spherische (bolvormige) geodesie toegepast. De af beelding van een deel van de bol kan nu niet meer door verklei ning op zekere schaal als projectie in het kaartvlak worden voor gesteld, doch voor het verkrijgen van een platte kaart is boven dien vervorming noodzakelijk. In de leer der kaartprojecties wor den de verschillende mogelijkheden van vervorming bestudeerd. Wie hierin belang stelt, vindt daarover in bovengenoemd boek ruim schoots gegevens. Men onderscheidt in de leer der kaartprojecties drie soorten van kaarten: (Voetnoot): Men raadplege: ft Kort overzicht der KartografieM van Prof.Dr. F.A.Vening Meinesz.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1942 | | pagina 8