OPHANGTHEODO LIETEN Van het ogenblik der bevrijding af, begrepen wij in Arn hem, dat een zo goed mogelijke kolenpositie voor ons land een belang van de eerste orde was. Wij hebben ons daarom met de geringe capaciteit, die wij toen nog over hadden, eerst geheel in dienst van de Mijnen gesteld. Reeds toen we gedwongen waren Arnhem te verlaten, hadden wij een opdracht op ophangtheodolieten in bewerking. De metingen met deze mijninstrumenten geschieden tussen de aflossing der werkploegen in. Daarom moet met het instru ment vlug en rationeel gewerkt kunnen worden.De ruimten,die door het weghakken der kolen zijn ontstaan,worden aangemeten en in kaart gebracht;de nieuw opkomende ploeg krijgt aan de hand hiervan de opdracht,hoever en in welke richting moet worden gehakt. Deze metingen geschiedden vroeger met het hangkompas en de gradenboog, maar naarmate er meer ijzer in de mijnen wordt gebruikt voor transportdoeleinden en andere werkzaamheden week de kompasnaald teveel af en werd tenslotte dit model ophangtheodoliet gebouwd, volgens de aanwijzingen van Dr. Grond van de Staatsmijnen. In het oog springende verschillen met de "gewone" theo dolieten zijn de volgende le. dit instrument wordt in de regel met de kijker naar be neden gebruikt; 2ede drievoet met de drie stelschroeven en kleminrichting en statief ontbreken; daarvoor in de plaats vindt men een kogelscharnier en een konische bus ter bevestiging van het instrument aan een pen, die in de stutten van de mijngang wordt geslagen. 3e. de horizontale en verticale rand worden slechts aan êên zijde afgelezen. Ophangtheodolieten zijn kleine lichtgebouwde instrumenten ze moeten door nauwe en -lage mijngangen kunnen worden meege voerd en dus zo weinig mogelijk plaats innemen en zo licht mogelijk zijn. Het gehele instrument is ongeveer 23 cm. hoog;de kijker- kan doorslaan en heeft inwendige scherpsteHing.De vergro ting is ongeveer 10 maal. De randen hebben een diameter van 8 cm.de horizontale is in graden verdeeld, becijferd tot 180 en heeft een nonius in 3 minuten. De verticale rand is in graden verdeeld en leest af in 1 minuut.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1947 | | pagina 11