Do kat van G-riot on hond van Jan,
Hot k'nijn van Trijn on Trui haar man,
Boloofdo t'zaam driomaal de jaron,
Dio dozo beoston t'zamon warcn
Wij zullen maar hopen, dat Trui haar man niet zo lichtge
raakt is als juffrouw Laps. De lezor neme mij niot kwalijk,
dat ik hom hot nog tamelijk lange middenstuk en do kans op
een vrolijke avond onthoud .Hij begrijpt reeds het slot
Ik zog niets moor: maar wil vragen,
Wat iodors oudheid hooft bedragen
"Vool bewondering voor de behandeling der rekenkunde en
meetkunde kunnen we niet hebben. Dat is in de tijd van de
schrijver wel beter gedaan door iemand als De Gelder bv.
Maar ernstige bezwaren rijzen bij de berekeningen, die als
voorbeeld, zijn opgenomen. Afschrikwekkende voorbeelden zo
als wij zullen zien.
Neen, wij maken er de schrijver geen verwijt van dat hij'
berekeningen, die wij bij voorkeur op de rekenmachine ver
richten, logarithmisch behandelt. De rekenmachine stond
immers niet tot zijn beschikking. Voor hem was er geen an
dere keus, dan de directe becijfering of de logarithmische
berekening. Kiest hij in ieder geval een dezer mogelijkheden
en richt hij de berekening handig in, dan zou er niets op
te zeggen zijn. Het tegendeel is echter waar. De schrijver
heeft geen inzicht in de benaderde waarden en is een slaaf
geworden van de logarithmen, waarvan hij het karakter niet
begrijpt. Dat daaruit buitengewoon komische misvattingen
kunnen ontstaan, zal voor al uit het slotvoorbeeld blijken.
De kennis van de eigenschappen der benaderde waarden
wordt ook nu door sommigen onder ons wel eens als een
soort luxe beschouwd. Ten onrechte: ik meen zelfs dat er
van de studie der benaderde waarden een vorming uitgaat,
die verder reikt dan het gebied der cijfers: ongewild sluit
het een voorbereiding tot wijsgerig denken in, omdat het de
blik scherpt in het onderscheiden van hoofd- en bijzaken.
Wat het cijferen betreft voorkomt het enerzijds te grof
werken en aan de andere kant het peuteren met tussenbereke
ningen in oneindig veel decimalen, terwijl de gegevens ruw
Zijn afgerond.
In het behandelde boek worden de logarithmen niet eens
als benaderde getallen herkend. Niettemin worden ze over-'
dreven veel gebruikt. Berekeningen niet mooie getallen wor
den toch logarithmisch uitgevoerd.