Men gaat hier met een omweg te werlc door eerst een nega tief op dun transparantpapier te kopiëren, waarna men in een tweede kopiëerproces een positieve kopie verkrijgt (sepia-systeem. Sepiapapier is een voor negatieven be stemd materiaal). Bij het kopiëren van het negatief ligt,in tegenstelling met de directe kopiëermethode, de tekeningzijde van het origineel op de lichtgevoelige laag en de belichting ge schiedt van de achterzijde van het origineel. Naast deze, op de chemische werking van het licht berus tende werkwijzen, bestaan nog werkwijzen, waarbij een che- misch-mechanische invloed van het licht op de kopiëer- laag benut wordt. Organisch slijm (bv. oplossing van arabische gom,eiwit, gelatine) in verbinding met andere stoffen, in dunne laag op de kopiedrager (papier pf metaalplaat) gebracht, worden onder de belichting droog,in water onoplosbaar en nemen vette verf aan. Schakelt men bij de belichting een, met de slijmlaag in contact gebrachte,plantekening in de lichtweg in, dan blijft overal, waar het licht door de lijnen der tekening onderschept wordt, de slijmlaag in een toestand, die oplosbaarheid in water toelaat; het overi ge deel der laag daarentegen wordt door de belichting droog, onoplosbaar in water en voor vette verf ontvanke lijk. In het waterbad lossen de vochtige delen der laag op en de droge delen blijven staan. Volgens dit beginsel is het mogelijk een plantekening als gravure in een vlies dunne droge laag over te brengen of ook, bij negatief kopiëren, als vliesdunne,kleuraanheohtbare droge relief- laag op papier (negrografiezelfs ook op metalen of stenen platen; kopie op drukplaten voor de chemische druk) In samenhang met de chemische druk zal dit beginsel nog verder besproken worden. Het bedoelde negatief kan in de reproductiecamera (fo tografie) verkregen worden, hetgeen de aangewezen weg is, wanneer sprake is van een vergroting of verkleining van het plan, het kan ook volgens het reflexsysteem tot stand komen. Het reflexsysteem is geschikt om negatieven van plans te verkrijgen, die op niet-doorzichtige ondergrond (bv. grondboekminuutplans op aluminium platen; In Neder land bv. bekend als "correctostaat"' getekend zijn. 11.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1947 | | pagina 12