woordelijkheid dragen. Zij zijn een verlengstuk van de machine
geworden. Moderne fabrieksdirecties nemen dan ook allerlei
maatregelen om geestelijke vermoeidheid, met als gevolg ver
mindering van werklust, tegen te gaan. Eerst wordt de ar
beider psycho-technisch en medisch gekeurd,waardoor men kan
vaststellen,voor welke soort van arbeid en voor welke plaats
hij geschikt is.- Verder begreep men,dat psychische en phy-
sieke geschiktheid alleen nog niet voldoende is, om hem van
zijn werk te doen houden ook zijn belangstelling moet ge
wekt worden. En hij krijgt belangstelling,wanneer zijn arbeid,
waarvoor hij zich inspande,gewaardeerd wordt. Vooral het in
zicht in de betekenis van zijn arbeid voor de gemeenschap
zal zijn belangstelling vergroten.
Vandaar dan ook, dat genoemde directies hun nieuwe perso
neel eerst de fabriek rondleiden en hun het gehele produc
tieproces tonen. Later wordt deze eerste kennismaking steeds
aangevuld met lezingen, artikelen en bedrijfsfilms via per
soneelsvereniging en personeelsblad.
De omstandigheden waaronder de arbeider moet werken
worden zo aantrekkelijk mogelijk gemaakt. Bij een bezoek aan
een grote confectiefabriek viel het op, dat transportbakken
aan de lopende band verschillend gekleurd waren in zachte
pasteltinten. Bij informatie bleek, dat men dit had gedaan
niet alleen om te appeleren aan het aesthetisch gevoel van
de arbeider (prettig aandoende tinten), maar tevens om de
eentonigheid te verbreken.
De cantine van dit bedrijf was om dezelfde reden een lust
voor het oog:wanden waren beschilderd met werk van de be
kende Joop Geesink. Deze fabriek is zelfs voorzien van een
daktuin, waar de werkers 's zomers hun middagpauze kunnen
doorbrengen. Ook het geven van gramofoonmnziek op ogenblik
ken, wanneer verondersteld wordt, dat de arbeidsintensiteit
daalt, ontbrak hier niet.
Opvallend was, dat op daarvoor geschikte plaatsen bloe
men waren neergezet. Informeert men naar de lichamelijke
verzorging, dan verneemt men,dat aan de fabriek verbonden
is een tandheelkundige, terwijl er tevens gelegenheid is
voor voetverzorging, dat gedurende de pauze correctie-gym-
nastiek wordt beoefend en dat ook een badhuis met zwembad
niet ontbreekt.
Het is zonder meer duidelijk, dat door dergelijke ar
beidsomstandigheden het werken aantrekkelijker wordt gemaakt
en de arbeidsvreugde wordt vergroot.