zin en recht in subjectieve zin.
pelijke rechtsregeling verbonden, re chtsgeno ten zijn gewor
den. De rechtsorde brengt een vergelijk tot stand omtrent'
de verschillende belangen Slechts een deel van deze be-'
langen wordt binnen de rechtserkenning getrokken; die wor
den door de rechtsorde gewaarborgd.De gewaarborgde bouwt
daarop verwachtingen,welke verwachtingen grondslag worden
en uitgangspunt voor het veilig doen en laten;de verwach
ting wordt aanspraak, bevoegdheid, recht» Hiermede komt
naar voren de tegenstelling tussen recht in objectieve
Al lopen de betekenissen uiteen, toch hangen norm en be
voegdheid ten nauwste samen.
Een enkel voorbeeld zal die samenhang duidelijk maken.
In het zakenrecht staan tegenover elkaar de eigenaar en
de hypotheekgerechtigde of de eigenaar en de pandhouder.
Elk van beiden wil de zaak aan zich trekken, maar be
langhebbenden moeten elkaar ontzien: de zekerheid moet
blijven, genoten vruchten moeten niet geschaad worden.
De eigendomsregeling dankt zelve het aanzijn aan een ver
gelijk van belangen;ieders eigendom wordt gewaarborgd,be
houdens inbreuken daarop ten bate van de gemeenschap.
Dat schept verwachtingen van de eigenaar, evenzeer als
die van de niet-eigenaar, deel der gemeenschap.
De rechtsregelingen van eigendom,pand en hypotheek, etc.
vormen telkens het recht in objectieve zin.Do'daarop ge
bouwde verwachtingen het recht van eigenaar,hypotheek
houder koper en verkoper, zij vormen telkens de rechten
in subjectieven zin.
Dit leert ons ook kennen het verband tussen rechten
en plichten. Elke bevoegdheid van de een veronderstelt
een verplichting van de ander. Elk recht van de koper
veronderstelt b.v. een rechtsplicht van de verkoper.
Tegenover het verwerkelijkte of positieve recht staan
de hogere wensen als even zovele idealen van recht'.In
ons spraakgebruik is dat rechtsideaal reeds omgezet in
een erkende en naar voren gebrachte rechtsaanspraak. Zo
ontstaan de zedelijke normen. Het zedelijk voorschrift
verplicht de mens, het geeft geen rechten. De zedelijke
orde suggereert de rechtsorde.
Zo ontstaan overtuigingen, rechtspostulaten (optatief-
recht)
In de opvolgende hoofdstukken worden, naast de taak der
rechtsorde, achtereenvolgens het Burgerlijkreokt, het
22.
