oren, die de plaats der tekens goed in hun geheugen piach ten te hameren. Dergelijke stenen, maar van veel kleinere afmeting, vindt men overal in Drente op de hoeken der percelen op de es, waar ze in de scheidsvoren liggen, waarom ze voorstenen heten, 't Nederlands maal, is een oud woord voor teken, punt, vlek, grensVandaar het woord maalschap, een syno niem van markevandaar ook akkermaalshouthet houtge was op de grens van de akker. Deze maal- of voorstenen Icon den gemakkelijk worden verplaatst; waarom menigeen, die zijn buurman niet vertrouwde, op enige diepte onder deze een andere steen ingroef, een z.g. verklikker. Met deze maalsteen krijgt de hedendaagse landmeter vaker te stel len dan met de grensstenen der marken. We hopen, dat hi) het er voor de toekomst beter afbrengt dan Der alte Land- maim van Hölty en zijn ouddrentse collega's, die eeuwig verdoemd zijn, wegens al of niet gepleegde malversaties. "Der alte Sunz war bis ans Grab Ein rechter Höllenbrand: Er pflügte seinem Nachbar ab, Und stahl ihm vieles Land. Nun pflügt er, als ein Peuermann, Auf seines Nachbars Elur Und misst das Eeld hinab hinan, Mit einer glKnden Schnur. Er brennet, wie ein Schober Stroh, Dem glühnden Pfluge nach, Und pflügt und brennet lichterloh Bis an den hellen Tag." De propriëtaire afbakening binnen de markegrenzen had eveneens geleidelijk plaats. Vanouds schijnen de erven der huizen en de akkers op de es persoonlijk bezit te zijn geweest. Al wat daar buiten lag was mandelig bezit: groengrond, heide, veen, bos,enz. Het eerst is het hooiland verdeeld en gescheiden, later het groenland, het bos, het veen enz. Namen als: "Sib be lveen" en "Kibbelgaarn" herinneren aan de oude mande- lige periode. De definitieve markescheiding is gekomen in de 19e eeuw. Slechts de dorpsbrink, de wegen, de zandverstuivingen enz. bleven mandelig. Zo verhuren bv. de markgenoten van Rolde hun brink als marktterrein;een zandverstuiving hebben ze met mos beplant. Soms geeft dit conflicten met de huidige burgerlijke gemeenten,aan

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1948 | | pagina 7