langzamerhand opgedragen aan z.g. volmachten of gezwore
nen, ook schutheerden of dijkrechters geheten, al naar
het oudste of belangrijkste deel van hun taak of de wij
ze (eed), waarop ze die aanvaarden.
De marken zijn gescheiden. Maar de colleges van volmach
tenleven nog en zijn nog van invloed in de Drentse dorps
samenleving. Wie iets wil weten van hun huidige werking,
verdiepe zich bv. in: Mr.A.Kleijn: De Marken in de ge
meente Zweeloo sinds de markescheiding. - Assen 1946
Een zeer gedocumentearde kijk op de markevraagstukken in
het algemeen en een rijke literatuuropgave vindt men ver
der in:
Mr.Dr.J.Linthorst Homan: Het ontstaan van de gemeenten in
Drente - Haarlem 1934;
Dr.A.F.W.Lunsingh MeyerDe rechtspositie van de eigen
erfden in Drenthe - Assen 1934;
Prof.Dr.I.H.Gosses: De organisatie van bestuur en
rechtsspraak in de Landschap
Drente - Groningen 1941.
vooral boek II:De buur en de koter,
en boek III: De gemeenten.
Frof.Dr.B.H.Slicher van Bath: Mensch en Land in de Mid
deleeuwen. Bijdrage tot een ge
schiedenis der nederzetting in
Oostelijk Nederland - 2 dln
Assen 1944,
Eigenlijke marken waren onbekend in de middeleeuwen en
latere kolonies in Drente, zoals Ruinerwold,
Nijeveen, Hoogeveen enz. Toch heeft zich daar een dorps
bestuur ontwikkeld en zijn er willekeuren uitgevaardigd,
die alleszins op die der marken gelijken. Hoever de be
moeiingen der toenmalige overheid wel gingen in de kleine
autonome staat, die marke heatte, blijkt o.a. uit regle
menten op de begrafenissen, dat zelfs het aantal "volgers"
vaststelde en het maal, dat mocht worden voorgezet.
"En sal anders niet gespijsight worden op die tafel als
rijsebreij en stockvis en gele erften, so deselve bint
te krijgen", schreef Roswinkel zichzelf voor in 1744.™
En dan klagen wij thans soms over al te ver gaande or
dening en reglementering van ons bestaanI
Assen, Juli 1948. Dr.J.Naarding.
3.
