Voorts is er een jarenlang ongebreidelde stedelijke ontwikke
ling, welke door velerlei uitwassen als lintbebouwing, wilde plan
loze uitbreiding, verspreide bebouwing en een wanhopig slechte
architectuur de schoonheid van het landschap op diepgaande
wijze afbreuk heeft gedaan.
En verder veroorzaakte een steeds toenemende bevolkingsdruk,
gepaard gaande met een fabelachtige snelle technische ontwikke
ling, een ware omwenteling, zowel voor de landbouw als voor het
iandschap. Gebieden, welke eeuwenlang niet of slechts op gebrek
kige wijze konden worden geëxploiteerd, werden voor deze niet
te stillen landhonger opgeëist. En de moderne techniek overwon
daarbij vrijwel alle voordien bestaande barrières van bodem
gesteldheid of waterhuishouding.
Indrukwekkende werktuigen staan de ontginner bij deze arbeid
thans ten dienste: de dragline, de bulldozer en machtige tractoren
zijn de wapens uit zijn arsenaal. Zij spreken tot de verbeelding
van allen, die geboeid worden door deze triomf van de mens over
de natuur. Maar een ieder, die de inderdaad imponerende resul
taten dezer techniek met aandacht overziet, zal zich bewust wor
den van de consequenties hiervan ten aanzien van de ruimtelijke
vragen en van de ontwikkeling van het landschap.
Waar problemen zijn is er evenwel het streven naar oplossin
gen! In tegenstelling tot voorheen heeft de overheid zich thans zeer
concreet bezig te houden met het beramen van maatregelen, die
de noodzakelijke intensivering van het bodemgebruik doet plaats
vinden op een wijze, welke voor het landschap tot een nieuwe
verantwoorde vormgeving kan leiden. Tal van wegen worden
daarbij gevolgd, deels lopend over het terrein der wetgeving, deels
over technisch gebied. Men zie slechts naar de bepalingen in de
boswetgeving, de natuurschoonwet, de zg. natuurbeschermings
beschikking en op het gehele complex van wetten en voorschriften
op de ruimtelijke ordening, waarbij het landschap zo nauw is be
trokken. Voorts op al hetgeen rijk, provincie en gemeente hebben
verordend ten behoeve van een gunstige ontwikkeling van stad,
dorp en land.
Wijzen wij tenslotte slechts op een drietal feiten, waaruit blijkt
hoe door de overheid in de afgelopen jaren met de opbouw van
nieuwe landschappen een aanvang werd gemaakt. Het eerst komt
dit tot uiting in de landschappelijke verzorging van het Rijks
wegennet, daarna in de opbouw van het landschap in het nieuw
gewonnen land van de voormalige Zuiderzee en tenslotte in de
nog in gang zijnde herstelarbeid van de geschonden landschappen
in de verwoeste gebieden.
Het werk der landschapsverzorging kreeg door dit alles gestalte.
Een verdere uitbouw van dit werk vormt het onderwerp van
dit artikel: de reconstructie van het landschap bij ruilverkaveling.
52
