in de war zouden sturen. Beter dan een verder in details treden
omtrent de opzet en bedoeling van een juiste landschappelijke
kromme wegen die uit-de-tijd zijn en die een goede kavelindeling
planning lijkt mij evenwel het verweer, dat gelegen is in het
geven van een voorbeeld van een vrij recente verkaveling. Het
blok ,,HedelAmmerzoden", dat op bijgaande schets in fig. 4 is
afgebeeld, bezit een wegenplan, dat in verschillend opzicht als een
illustratie van het hierbesprokene kan gelden. Het is mij niet ge
bleken, dat de agrarische perspectieven hier ongunstiger zijn dan
wanneer een ontwerp zou zijn gerealiseerd, dat minder angstvallig
met de details van het terrein had rekening gehouden en meer
rationeel" van opzet was.
Ook bij de reconstructie van Walcheren valt op tal van ge
lukkige oplossingen te wijzen. Aan dit plan, stellig het meest
belangrijke van alle tot nu toe ondernomen herverkavelingen, zou
trouwens een geheel artikel zijn te wijden. Met name hier blijkt
wel duidelijk, dat het tot stand komen van een geheel nieuw
landschap, dus ook van een plan van wegen en waterlopen, alleen
kan slagen als er sprake is van een compositie, van een goed
gebruikmaken van de mogelijkheden om tot een gaaf geheel te
geraken.
Helaas laat de beperkte opzet dezer bijdrage niet toe alle aspec
ten van de landschapsverzorging bij de ruilverkavelingen uit
voerig te belichten. Wij hebben gemeend slechts aandacht te moe
ten vragen voor die zijde van het vraagstuk, welke van direct
belang kan zijn voor het werk van de meettechnici. Over de tech
nische zijde van het beplantingswerk (soortkeus, wijze van be
planting, enz.) en de waarde der beplantingen voor onze hout
productie valt uiteraard nog zeer veel mede te delen. Hetzelfde
geldt met betrekking tot de wijze, waarop het overleg en de samen
werking tussen de verschillende betrokken instanties thans is ge
regeld en de voorschriften, waarop het landschapswerk steunt.
Laat ons slechts mogen volstaan met erop te wijzen, dat er thans
voor iedere nieuw aangevraagde ruilverkaveling en ook voor vele
nog lopende, een gedetailleerd landschapsplan door de afdeling
Landschapsverzorging van het Staatsbosbeheer wordt opgesteld.
In deze plannen worden tevens opgenomen de resultaten van het
onderzoek, dat door de Wetenschappelijke Commissie van de
Natuurbeschermingsraad (de z.g. Commissie-Weevers) in ieder
blok wordt ingesteld. Een bespreking van de betekenis van het
werk dezer Commissie van het nut en de waarde van die reser
vaten en van de daarmee voor de ruilverkaveling samenhangende
problemen, valt evenwel buiten de opzet van dit artikel. Hoewel
daarmede niet gezegd wil zijn, dat de aanwezigheid van dergelijke
reservaten, in de reconstructie van het landschap, geen rol zou
spelen. Integendeel; zij zijn met het vraagstuk nauw verbonden.
62
