maximaal per armatuur toegelaten lichtstroom, anderzijds moet men er aandacht aan schenken, dat het totaal aantal lichtbronnen niet te groot wordt, daar anders de tekenzaal de indruk van een We zullen een en ander toelichten aan een voorbeeld en nemen hiervoor een tekenzaal met afmetingen van 10X5X4 m, waarin op een hoogte van 1 m boven de grond een verlichtingsniveau van 300 lux wordt verlangd. Per m2 van het werk vlak is de lichtstroom 300 lm, dus de totale lichtstroom op het werkvlak is 50 X 300 15.000 lm. Voor een zaal met een hoogte van 4 m, lichtbronnen op 1 m afstand van het plafond, een reflec tiefactor van het plafond van 0,7 en van de wanden van 0,5, bedraagt het rende ment ca. 0,30 en de te installeren licht stroom dus 50.000 lm. Uitgaande van met gas gevulde gloeilampen, die een rende ment van ca. 15 lm/W bezitten, moet men een vermogen van 3300 Watt installeren. Zou men 8 diffusoren ophangen, hetgeen voor een vloeroppervlak van 50 m2 een normaal aantal is, dan moet per lichtpunt 410 Watt worden geïnstalleerd. Dit is voor niet al te grote diffusoren vrij hoog blijkens de eerder ge geven berekening. Om een verlichtingsniveau van 500 lux te krij gen, zou het aantal lichtpunten moeten worden vergroot tot het dubbele. Als men in ons voorbeeld de verlichting uitvoert met de reeds veel toegepaste fluorescentiebuizen, die een rendement van 40 lm/Watt4) hebben, dan bedraagt het totaal te installeren ver mogen 1200 Watt. Hiervoor zijn 30 buizen van 40 Watt nodig. Deze zouden b.v. op een wijze, als in fig. 4 is getekend, kunnen worden aangebracht. Er zijn nog andere mogelijkheden, afhan kelijk van de inrichting van de zaal en samenhangend met de dagverlichting. Uit het bovenstaande blijkt, dat hetzelfde verlichtingsniveau in het gekozen voorbeeld bereikt wordt met 8 gloeilampen van 400 Watt (ev. 12 lampen van 300 Watt) in diffusoren of met 30 fluorescentiebuizen van 40 Watt, die desgewenst in paren in arma turen kunnen worden aangebracht. In het eerste geval wordt 3200 Watt verbruikt, in het laatste 1200 Watt. Voor een bedrijfs tijd van 500 uren per jaar en een kWh-prijs van 10 cent bedragen de bedrijfskosten 160,resp. 60,De aanschaffingskosten lampenwinkel wekt. 69 4) Gemiddelde waarde; voor nieuwe lampen is het rendement 50 lm/Watt. 1TAFELS1 1 Fig. 4. Verlichting van een teken zaal met fluorescentiebuizen verlichtingssterkte ca 300 lux.

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1949 | | pagina 37