maximaal per armatuur toegelaten lichtstroom, anderzijds moet
men er aandacht aan schenken, dat het totaal aantal lichtbronnen
niet te groot wordt, daar anders de tekenzaal de indruk van een
We zullen een en ander toelichten aan
een voorbeeld en nemen hiervoor een
tekenzaal met afmetingen van 10X5X4
m, waarin op een hoogte van 1 m boven
de grond een verlichtingsniveau van 300
lux wordt verlangd. Per m2 van het werk
vlak is de lichtstroom 300 lm, dus de
totale lichtstroom op het werkvlak is
50 X 300 15.000 lm. Voor een zaal
met een hoogte van 4 m, lichtbronnen
op 1 m afstand van het plafond, een reflec
tiefactor van het plafond van 0,7 en van
de wanden van 0,5, bedraagt het rende
ment ca. 0,30 en de te installeren licht
stroom dus 50.000 lm. Uitgaande van met
gas gevulde gloeilampen, die een rende
ment van ca. 15 lm/W bezitten, moet men
een vermogen van 3300 Watt installeren.
Zou men 8 diffusoren ophangen, hetgeen
voor een vloeroppervlak van 50 m2 een
normaal aantal is, dan moet per lichtpunt
410 Watt worden geïnstalleerd. Dit is
voor niet al te grote diffusoren vrij hoog blijkens de eerder ge
geven berekening. Om een verlichtingsniveau van 500 lux te krij
gen, zou het aantal lichtpunten moeten worden vergroot tot het
dubbele.
Als men in ons voorbeeld de verlichting uitvoert met de reeds
veel toegepaste fluorescentiebuizen, die een rendement van
40 lm/Watt4) hebben, dan bedraagt het totaal te installeren ver
mogen 1200 Watt. Hiervoor zijn 30 buizen van 40 Watt nodig.
Deze zouden b.v. op een wijze, als in fig. 4 is getekend, kunnen
worden aangebracht. Er zijn nog andere mogelijkheden, afhan
kelijk van de inrichting van de zaal en samenhangend met de
dagverlichting.
Uit het bovenstaande blijkt, dat hetzelfde verlichtingsniveau in
het gekozen voorbeeld bereikt wordt met 8 gloeilampen van 400
Watt (ev. 12 lampen van 300 Watt) in diffusoren of met 30
fluorescentiebuizen van 40 Watt, die desgewenst in paren in arma
turen kunnen worden aangebracht. In het eerste geval wordt
3200 Watt verbruikt, in het laatste 1200 Watt. Voor een bedrijfs
tijd van 500 uren per jaar en een kWh-prijs van 10 cent bedragen
de bedrijfskosten 160,resp. 60,De aanschaffingskosten
lampenwinkel wekt.
69
4) Gemiddelde waarde; voor nieuwe lampen is het rendement 50 lm/Watt.
1TAFELS1 1
Fig. 4.
Verlichting van een teken
zaal met fluorescentiebuizen
verlichtingssterkte ca 300 lux.