ende landt erven." Dat zulk een kaart niet alleen moest dienen
voor gebruik ter plaatse blijkt wel duidelijk uit een brief uit het
jaar 1650, welke de Bewindhebbers der Compagnie naar de Gou
verneur-Generaal stuurden en waarin met spoed werd verzocht
om een ,,caerte vande stadt Batavia" voorzien van de namen der
genen ,,die deselve landerijen cultiveren ende in besit hebben, om
ons daervan te mogen dienen." 27).
Landmeter de Beaumont naar Suriname.
Herinnert de lezer zich nog uit z'n schooljaren, dat aan het
einde, van de 2e Engelse oorlog, n.l. in Februari 1667, Suriname
door de Zeeuwen werd veroverd? Ter ondersteuning van het
eskader, dat de bezetting had uitgevoerd, werd in April een con-
vooi troepen onder bescherming van een oorlogsschip naar de
West gezonden met o.a. een compagnie voetknechten onder bevel
van kapitein Brest. Deze kapitein kreeg een zeer uitgebreide ge
heime instructie mee, waarvan een deel voor ons onderwerp van
belang is en dat ons doet zien, van hoeveel waarde het werk van
een 17e eeuws landmeter bij kolonisatie werd geacht. Uit artikel
32 van de geheime orders aan kapitein Brest blijkt n.l., dat aan
deze was toegevoegd de landmeter Pieter de Beaumont, om onder
bevel van Brest bij voortduring zich bezig te houden met het op
meten en kaarteren van de ,,sterckten, quartieren en situatiën daer
hij comen mochte, specialijck van Serename2S).
Voor dit doel kreeg Pieter de Beaumont de navolgende ,,Mathe~
matique Instrumenten" mee op reis, hem verstrekt door de Ed.
Mo. Heerer^ Gecommitteerde Raden van Zeelandt:
1. Een ingenieus geteeckent instrument met een drayende globe
en een letterhoute stok, mitsgaders een coper gedraaijde stan
der, alles curieus gemaeckt door D. Sneewits.
2. Een coper transporteur geteeckent met een halve circum-
ferenty (een voorloper van de latere canivet de la sphère,
zoals die, in bezit van de Heer Heines, Ingenieur-Verificateur
van het Kadaster te 's-Gravenhage. Tezamen met de navol
gende koperen schaalliniaal werd de transporteur gebruikt
voor het aftekenen van de hoeken, gemeten met het „wijnckel-
kruys").
3. Een coper lineael geteeckent aan beijde sijde met allerhande
maete.
4. Dry fijne passers, twee met schrijfpunten en een met fine punte
(m.a.w. 2 potloodpassers en 1 kaarteerpasser)
5. Een dubbelt parallel-lineael.
92
27S. A. SPAARWATER, De zakelijke rechten op onroerende goederen in
Ned. lndië, tijdens de Nederlandsch Oost-Ind. Compagnie; K. en L. jg.
1888 blz. 185 v.
28F. E. MULERT, De eerste uit Nederland naar Suriname gezonden land
meters; T.A.G. jg. 1912 blz. 316 e. v.
