Door de excursie hebben velen een beter inzicht gekregen in de
gang van zaken.
Het was de heer Alwin Jr., die ons een theoretische uiteenzetting
gaf, aan de hand van voorbeelden, van de mogelijkheden van deze
reproductie-inrichting.
Men kan op 2 manieren kopieën vervaardigen (aldus de heer
Alwin) n.l. door contactdruk en door middel van de optische
methode,
Contactdrukken kan men vervaardigen op verschillende soorten
gevoelig papier. Vroeger gebruikte men algemeen het z.g. blauw
drukpapier. Na belichting werd de afdruk met water afgespoeld,
gedroogd en de afdruk, witte lijnen op blauwe grond, was gereed.
Een bezwaar van dit papier was zijn geringe houdbaarheid. Bloot
stelling aan licht (vooral zonlicht) deed de afdruk spoedig
verbleken.
Het z.g. Ozalid-procedé heeft het blauwdrukpapier nagenoeg
geheel verdrongen. Na belichting brengt inwerking van ammoniak-
dampen het beeld te voorschijn. Zonder meer is nu de afdruk ge
reed. Dit procédé heeft belangrijke voordelen. Het is langer houd
baar, geeft een positieve afdruk (bruine lijnen, ook andere kleuren
zijn mogelijk, op witte grond) en doordat het een droog procédé
is, is de afdruk identiek met het origineel. In een der keldervertrek-
ken zagen we een lichtdrukmachine, waarmede afdrukken werden
gemaakt op ,,Ozalid"-papier. Men vertelde ons dat zeer binnen
kort een volautomatische Ozalid-machine in bedrijf zal worden
gesteld. Hierbij schuift men calque en gevoelig papier in de ma
chine. Beiden worden automatisch langs het licht (semi-hogedruk-
buislampen) geleid en bijna gelijktijdig ontwikkeld. Na enkele tien
tallen seconden vallen calque en behandelde afdruk uit het
apparaat.
Het meest gevoelige, maar ook het meest kostbare materiaal is
het fotografische papier, aan de foto-amateurs wel bekend. Het is
dit papier, dat de mogelijkheid heeft geschapen tot de oprichting
van de foto-technische dienst van het kadaster. Immers het maken
van foto-copieën van plans berust op de optische methode, d.i. door
gebruik te maken van optiek, i.e. een lens.
Terwijl men dus door middel van contactdruk kopieën maakt op
dezelfde manier als de fotograaf zijn negatieven afdrukt, waarbij
het orgineel, evenals het negatief, lichtdoorlaatbaar moet zijn en
dus slechs aan één zijde beschreven", kopieën door middel van
de optische methode vereisen een omvangrijker procedure. Het
origineel behoeft daarbij niet aan de hierboven genoemde voor
waarden te voldoen.
De techniek is te vergelijken met een reproductie-opname van
een fotograaf. Wanneer deze een foto wil maken van een schil
derij, zorgt hij voor een gelijkmatige belichting van het kunstwerk.
Vervolgens plaatst hij zijn camera er voor, stelt scherp in op het
265
