gelingen in de Fundatie van Renswoude, 1776", uitgegeven in
1778. us)
Hier, in de Fundatie van Renswoude, vinden we eerste bin
dingen tussen landmetersschool en Kadaster. Want niet alleen de
grote F. W. Conrad in 1787 gediplomeerd landmeter geworden
genoot er zijn opleiding, maar ook verschillende oudstbekende
landmeters ontvingen er hun onderricht. Dirk Mentz, na zijn
examen als landmeter summa cum laude te hebben afgelegd, werkte
omstreeks 1803 rond Alkmaar en was later Ingenieur-Verificateur
van het Kadaster te Groningen. De leerling J. Vermeer kwam
in Utrecht als landmeter; W. P. Verbeek verrichtte =h 1850 elders
in ons land de kadastrale opmetingen; H. J. Bijleveld bracht om
streeks 1870 op het Kadasterkantoor te Magelang zijn landmeters
kennis in practijk. n9)
Kennis beperkt.
Het voorgaande overziende, zal de lezer het wel met me eens
zijn dat wij van de opleidingsmogelijkheden tot landmeter in de
voorbije eeuwen ons wel een vaag beeld kunnen vormen, doch
dat onze kennis ook hier neg vrij beperkt is. Van Zeeuwse land
meters b.v. zijn de namen van honderden bekend (een der oudste
landmeters uit de 16e eeuw heet Van Gastel, een naam die in onze
kadastraal-landmeetkundige kring nóg voorkomt!), hun werk
zaamheid bij de bedijkingen in de 17e en vooral de 18e eeuw
vormt een hoofdstuk apart in de landmeetgeschiedenis, maar van
hun opleiding kwam men nog maar heel weinig te weten. En waar
ontvingen de honderden eerste landmeters van het Kadaster, ge
vormd in de Franse tijd, hun onderricht? Bronnenonderzoek, ge
stadig bijeenzamelen van gegevens door velen brengt ons voetje
voor voetje nader tot wat meer kennis over de Nederlanders, die
lang vóór ons de landmeterij bedreven.
11
lls) Mr. S. J. Fockema Andteae m.m.v. Mr. B. van *t Hoff, Geschiedenis
der Kartografie van NederlandVGravenhage 1947, blz. 76.
119Mr. C. G Evan HengstDe Fundatie der Douairière Van Reede,
Vrij vrouwe van Renswoude te Utrecht, Utrecht 1890.