Kadasters in da Oudheid I
42
door W. KOOPMANS.
In het hiervolgende overzicht wordt een poging ondernomen, om
de oudste gegevens betreffende de beoefening der landmeetkunde
en de eerste kadasters in kort bestek en in leesbare vorm te pu
bliceren. Natuurlijk moesten wij ons hier de beperking opleggen,
die geboden wordt door de interesse van onze lezers»
Het was moeilijk, zo niet onmogelijk, een geheel volledige bron
nenstudie te laten voorafgaan aan de samenstelling van deze bij
drage. Immers, verschillende documenten, boeken, foto's en
museumstukken bevinden zich in het buitenland; de verkrijging
van andere eist te veel tijd. Voor de kennisname van vele andere
stukken zou hulp van vakgeleerden onontbeerlijk zijn geweest en
bezoeken aan museums, te kostbaar voor een tijdschriftartikel,
zeer gewenst. De vriendelijke hulp van Prof. Ir R. J. Forbes,
Dr Maria Roosenboom en enkele andere in dit werk geïnteres
seerden hebben het te bestuderen materiaal vlugger onder ons
bereik gebracht. Teruggrijpen op oorspronkelijke stukken kon
daardoor in vele gevallen worden beperkt.
Na een algemeen overzicht van de bronnen zullen achtereen
volgens de administratieve en technische gegevens omtrent de
Egyptische, Romeinse en andere kadasters worden behandeld.
Inleiding oudste bronnen.
Omtrent de praehistorische phase van landen als Egypte, Baby-
lonië en omringende gebieden is nog slechts een tip van de sluier
opgelicht. De rol door de Hittieten eeuwenlang (16001100 v.
Chr.) gespeeld is ons, door de vele opgravingen en andere ont
dekkingen, voor een deel duidelijk geworden. Over de Kassieten
zijn we al heel slecht geïnformeerd. Monumenten en geschriften
ontbreken bijna geheel
De historie van oud-Egypte, ook wel de bakermat van de meet
kunde genoemd, is in vele dikke boeken beschreven op een wijze,
alsof de auteur zelf in die verre tijd geleefd had. Ons vak wordt
er echter zeer weinig in genoemd.
Aan vorsers als Maspero, Moret, Champollion, Millin, Erman,
Borchardt, Lepsius, Breasted, Sethe, Pirenne en zo vele anderen
hebben wij voor deze studie wel zeer veel te danken. Zij hebben
op een wijze, die eerbied afdwingt, het reeds lang vergeten tijd
perk voor ons toegankelijk gemaakt. Met het zoeken naar archeo
logische en andere documenten in China, India en verdere delen
van Azië en Afrika is nog slechts hier en daar serieus een begin
gemaakt.
1) Alcx. Moret, Histoire Ancienne, Ie partie, blz. 422, Paris 1929.