gevoerd 2b), waar ambtenaarsscholen bestonden en men een
praktische rekenkunde toepaste in het zakenleven, aldus, dat er
benaderingsmethoden bestonden voor de berekening van het
oppervlak van de cirkel, en voor de inhoudsberekening van koren-
hopen (halve bol) en ronde schuren (cylinders).
De oorsprong van het landmeten is zeker verborgen in het
grijze verleden. Kirby en Laurson 2c) zeggen ook, dat de kunst
,,has been practised from time immemorial."
In elk geval treffen we reeds in de Babylonische tijd de bouw-
kaarten en terreinkaarten aan. 3) 4) 4a) 11
De oppervlakte van het trapezium werd hierop juist berekend.
Ook dc richtingen van de akkergrenzen werden er op aan
gebracht.
Deze kaarten zijn de resultaten van werkelijk uitgevoerde me
tingen. Men vindt er getallenwaarden op, die in de tekening zijn
verwerkt.
Het zijn de voorlopers van de eigenlijke landkaarten, die men
b.v. reeds in de Griekse oudheid omstreeks de tijd van
Anaximander 560 v. Chr. tekende en die men voor reis-
en krijgskundige doeleinden nodig had. 5)
Naast het hier afgebeelde kennen we ook een Babylonisch klei
tablet met een plattegrond en ingeschreven maten en aantekenin
gen uit de 6e of 7e eeuw v. Chr. Het orgineel bevindt zich in het
Brits Museum. 24)
Van kaarten of kadasters uit Byzantium of uit de oud-Arabische
tijd weten we vrijwel niets; voor Babylonië is het bestaan van
kadasters twijfelachtig, althans volgens Schorr, „Urkunden des
Bab. Zivil und Prozesrechtes" blz. 59. Volgens King (Letters and
Inscriptions of Hammurabi, III, 25) nam de koning over grond-
geschillen een beslissing aan de hand van kadastrale bescheiden.
Deze tekst wordt echter aangevochten. Volgens sommigen name
lijk onderwierp de koning dergelijke beslissingen aan Gods oor
deel, welke interpretatie beter overeenkomt met wat wij weten
van het Babylonisch recht over afgrenzing van erfgoederen, dat in
het algemeen onder goddelijke bescherming was geplaatst. Als de
44
2b) Eduard Meyer, Aegyptische Chronologie (in: Abhandl. Berlin Akad.
1904, blz. 38 e.v.)
2C) R. S. Kirby and P. G. Laurson. The early years of modern civil enginee
ring (London, Oxlord Univ. Press 1932).
->d) Lloyd A. Brown, „The Story of Maps", Boston 1949.
3) Bruno Meissner, Baby Ion und Assyriën, dl. II, Heidelberg 1925.
4) J. Schiaparelli, Primordi dell' Astronomia presso i Bab. (in „Rivista di
Scienza", dl. 3, Milano 1908, VI).
4a) Scheil, Notes d'Epigraphie et d'Archéolo'gie Assyriennes in: Recueil de
Travaux, dl. XVI, blz. 36/37 met kadastraalplan van een uitgestrekte bezitting.
5) Real-Encyclopadie. Pauly-Wissowa, neue bearb. Band IV, art. „Geo-
graphie" en „Karten" en Band X, blz. 2487 art. „Kataster".