gevoerd 2b), waar ambtenaarsscholen bestonden en men een praktische rekenkunde toepaste in het zakenleven, aldus, dat er benaderingsmethoden bestonden voor de berekening van het oppervlak van de cirkel, en voor de inhoudsberekening van koren- hopen (halve bol) en ronde schuren (cylinders). De oorsprong van het landmeten is zeker verborgen in het grijze verleden. Kirby en Laurson 2c) zeggen ook, dat de kunst ,,has been practised from time immemorial." In elk geval treffen we reeds in de Babylonische tijd de bouw- kaarten en terreinkaarten aan. 3) 4) 4a) 11 De oppervlakte van het trapezium werd hierop juist berekend. Ook dc richtingen van de akkergrenzen werden er op aan gebracht. Deze kaarten zijn de resultaten van werkelijk uitgevoerde me tingen. Men vindt er getallenwaarden op, die in de tekening zijn verwerkt. Het zijn de voorlopers van de eigenlijke landkaarten, die men b.v. reeds in de Griekse oudheid omstreeks de tijd van Anaximander 560 v. Chr. tekende en die men voor reis- en krijgskundige doeleinden nodig had. 5) Naast het hier afgebeelde kennen we ook een Babylonisch klei tablet met een plattegrond en ingeschreven maten en aantekenin gen uit de 6e of 7e eeuw v. Chr. Het orgineel bevindt zich in het Brits Museum. 24) Van kaarten of kadasters uit Byzantium of uit de oud-Arabische tijd weten we vrijwel niets; voor Babylonië is het bestaan van kadasters twijfelachtig, althans volgens Schorr, „Urkunden des Bab. Zivil und Prozesrechtes" blz. 59. Volgens King (Letters and Inscriptions of Hammurabi, III, 25) nam de koning over grond- geschillen een beslissing aan de hand van kadastrale bescheiden. Deze tekst wordt echter aangevochten. Volgens sommigen name lijk onderwierp de koning dergelijke beslissingen aan Gods oor deel, welke interpretatie beter overeenkomt met wat wij weten van het Babylonisch recht over afgrenzing van erfgoederen, dat in het algemeen onder goddelijke bescherming was geplaatst. Als de 44 2b) Eduard Meyer, Aegyptische Chronologie (in: Abhandl. Berlin Akad. 1904, blz. 38 e.v.) 2C) R. S. Kirby and P. G. Laurson. The early years of modern civil enginee ring (London, Oxlord Univ. Press 1932). ->d) Lloyd A. Brown, „The Story of Maps", Boston 1949. 3) Bruno Meissner, Baby Ion und Assyriën, dl. II, Heidelberg 1925. 4) J. Schiaparelli, Primordi dell' Astronomia presso i Bab. (in „Rivista di Scienza", dl. 3, Milano 1908, VI). 4a) Scheil, Notes d'Epigraphie et d'Archéolo'gie Assyriennes in: Recueil de Travaux, dl. XVI, blz. 36/37 met kadastraalplan van een uitgestrekte bezitting. 5) Real-Encyclopadie. Pauly-Wissowa, neue bearb. Band IV, art. „Geo- graphie" en „Karten" en Band X, blz. 2487 art. „Kataster".

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1950 | | pagina 4