hoofd van deze dubbele dienst stond lange tijd de vizier Kai als ,,imi ra isw pr mdt." Het personeel stond onder de orders van de ,,hrp ss a nb." Omtrent de bestemming van de archiefstukken lichten verschil lende documenten ons in. Het decreet van Koptos b.v. leert ons dat, nadat een akte was gezegeld, deze werd geboekt in ,,het register". Het register diende speciaal voor de overschrijving van de akten van overgang van onroerend goed en van de complete inventaris, met een opgave van de akkers, de wijngaarden, de naam etc. De akten, zegt het decreet, worden overgeschreven onder een speciale rubriek, hetgeen zonder twijfel betekent, dat deze over schrijving werd bewerkstelligd in verschillende registers naar de natuur der stukken. Overigens weten we dat onder de IVe Dynastie ,,de bevolking was ingeschreven in de registers". Het is vrij zeker, dat aldus elke Egyptenaar naar zijn burgerlijke staat, met vermelding van zijn goederen, in een authentieke akte, werd opgenomen. Nog moeten hier verschillende rechterlijke ambtenaren worden genoemd, belast met de zorg voor boeken", namelijk de s3b shd mdt, Hoofdrechter van de boeken, s3b hrp mdt, rechter-chef van de boeken, s3b iri mdt, rechterambtenaar van de boeken. Deze laatsten zouden dus de rechterlijke ambtenaren kunnen zijn, spe ciaal belast met de controle der kadasterboeken en die van de burgerlijke stand. De belangrijkheid van deze registers is wel groot, als men in aanmerking neemt, dat de s3b, shd, mdt zeer hoge personnages zijn, dragers van de titel Hoofdrechter. Jammer genoeg geven de documenten niet voldoende zekerheid om uit te maken of dit alleen maar rechters of rechters-ambtenaren zijn van de directie der rechtelijke archieven, dan wel ambtenaren voor de eerder genoemde controle. In Opper-Egypte, zowel als in het Noorden, gaat de invoering van de burgerlijke stand en het (geregelde) kadaster hand in hand met de verdwijning van het feodale stelsel en de overwinning van het individuele recht. De verschillende teksten openbaren dit als uniform en verspreid over het hele land in de tijd van de Ille Dynastie. Burgerlijke stand, kadaster en de dienst der registratie staan tot elkaar in zeer nauwe relatie. Praktisch kan de laatste slechts bestaan door het functionneren van de andere. Reeds bij het einde der Ille Dynastie is de particuliere eigendom absoluut onschendbaar. De staat beschermt die eigendom en ver- 92

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Orgaan der Vereeniging TAK | 1950 | | pagina 8