Waarschijnlijk waren huis en hof alleen het eigendom van de
Koninklijke pachters (fHfiódixol yecogyoi).
De financiële administratie van de Ptolemeeërs en vooral die
van de heffing en verdeling van de grondbelasting bereikte spoedig
zo'n graad van volmaaktheid, dat ze tot onder de Romeinen, uit
de tijd van Diocletianus 59bleef voortbestaan.
Wij bezitten twee series documenten uit deze tijd: belasting
aangiften en ambtelijke rapporten. Maar die series zijn niet com
pleet. De aangiften zijn van de 3e eeuw v. Chr., terwijl de rap
porten dateren uit het einde der 2e of begin le eeuw v. Chr.
Bovendien handelen ze niet over hetzelfde onderwerp; de aan
giften betreffen gebouwde eigendommen, de rapporten slechts
ongebouwde 6162
Verdeling (omslag) van de belasting*
De aangiften betreffen gebouwde eigendommen in Memphis en
in verschillende dorpen van de Fayoum.
De eerste60) is geadresseerd aan de epimélète, een hoge
functionnaris van de centrale administratie. De aangever bezit 2
naast elkaar liggende huizen en zijn gegevens zijn voor elk van
deze volgens dit schema samengedrongen: 1. bestemming: huis,
hof; 2. ligging: buurt x; 3. plaats: 4. maten in ellen
(van 5 cm) 5. huurder: 6. waarde (in geld):
Complete formulieren zijn er niet bewaard gebleven: de papyrus
is afgescheurd na de optelling der waarden van de 2 huizen.
Na het adres en het daaronder geschrevene staat: Ik geef aan
overeenkomstig het openbaar gemaakte bevel het huis dat mij
toebehoort
Hieruit volgt, dat het hier gaat over een document, dat niet
alleen staat, maar deel uitmaakt van een algemene beschrijving
(taxatie) van de gebouwde eigendommen; een besluit werd uit
gevaardigd, volgens hetwelk alle huiseigenaren of tenminste die
van Memphis, hun huizen moesten aangeven en de waarde ervan
moesten bepalen.
Een ander stuk (papyrus Petrie III, 200) komt van een kolonist
(van de koning)/uit het dorp Tamaïs. Het is geadresseerd aan de
koninklijke scriba, d.w.z. aan het hoofd van de financiële controle
in de nöme.
Er is overeenkomst; buiten het adres, het onderschrift en de
datum is de aanhef gelijk aan die op het voorgaande document;
ook hier een besluit: alle huizenbezitters van de Egyptische dorpen,
141
60Papyrus London 50; Wilcken, Chrestomathie 221.
101Préaux, Chronique d' Egypte XI (1936) blz. 119.
62j Lesquier, Instituts militaires de l'Egypte sous les Lagides, 202.