Kadasters in de Oudlieid (III)
door W. KOOPMANS.
In vorige artikels is gewezen op de vele, ons bewaard gebleven
documenten (kleitafeltjes, papyri, beeldhouwwerken, inscripties in
tempelmuren en grafwanden, muurschilderingen in graven van het
Nieuwe Rijk) welke tezamen een overzicht geven van de bescher
ming van eigendommen en van de belastingheffing door de Staat.
Wij behandelden iets uitvoeriger de inrichting van kadastrale
documenten vóór onze jaartelling in het Egyptische Kadaster. Aan
de hand van nog bestaande document-fragmenten constateerden
wij, dat men zich (in Egypte althans) duizenden jaren geleden
bezig hield met landmeetkundige arbeid.
Dat dit laatste voornamelijk in verband stond met het feit der
periodieke overstromingen van de Nijl, is voldoende bewijsbaar.
Het water speelde er wel een overheersende rol en de organisatie
van de Waterstaat, van de landmeetkundige diensten en van
verschillende andere, met deze samenhangende instituten, waren
reeds vele eeuwen vóór onze tijdrekening goed georganiseerd.
Naast en behalve beschrijvingen van gebouwen en steden be
zitten we ook kartografische overblijfselen, betrekking hebbende
op de gehele aarde, (het enige voorbeeld van een Babylonische
wereldkaart dateert uit de Perzische periode) op het landschap,
op velden en plattegronden.
De oudste grondkaarten staan op wigvormige tabletten. Ze
vereeuwigen daden van verkoop of van andere handelingen, op
de eigendommen betrekking hebbende. Omschrijving, soms ook
126
In Kadasters in de Oudheid II" (Mei-nummer) gelieve men de volgende
verbeteringen aan te brengen; wij danken deze aan de vriendelijkheid van de
egyptoloog Dr Jozef Janssen te Leiden.
blz. 86: Keizerlijke (Franse) bibliotheek Nationale bibliotheek te Parijs.
90: Béni-Hasan Beni Hasan, gelegen in Midden Egypte, op de rechter
Nijloever.
vorstendom Gazelle de z.g. Gazelle-gouw.
de nome Chacal de gouw van de Jakhals.
Amenothes IV (Gr.) Amenophis IV (zie blz.
Khoutniaton Achetaton (zie L. Leeuwenberg
AnTarna in: Jaarbericht ,Ex Oriente Lux" 9 1944,
blz. 39—49).
museum te Gizèh museum te Cairo.
91: voetnoot: laatste regel doorstrepen.
97: steile kusten steile oevers.
100: Thinistische Thinietische.
onze kleurentekening de foto van de muurschildering.
101: g'raftekening i ■"«"'•schildering.
100) imnhtpw(E)
„De grensstele's van